Kryzys koronawirusa niesie za sobą zapaść gospodarczą dla wielu krajów, w tym Polski. O skali zapaści i czasie jej trwania w dużym stopniu zdecydują działania władz centralnych jak i samorządowych. Jednak bez rządowego wsparcia dla gmin, kryzys wkrótce może się pogłębić, bo z „z pustego i Salomon nie naleje”. Większość gmin zadłużona jest już pod „ustawowy korek”, a spadek dochodów podatkowych będzie oznaczał brak pieniędzy na inwestycje samorządowe, w tym również te dotowane z UE.
Przykładowo, gmina Wieliczka w budżecie na 2020 rok miała zaplanowane ok 130 mln wpływów z podatków. Jest już oczywiste, ze te wpływy nie będą tak wysokie. Z racji tego, że Wieliczka jest miastem turystycznym (Kopalnię Soli odwiedzały miliony turystów) to odczuje to mocniej niż inne samorządy i dochody podatkowe mogą wynieść np 100 mln zł, a to jest 30 mln środków własnych mniej. Te brakujące środki w budżecie zostały przydzielone na przykład wydatki inwestycyjne, w tym rozbudowy szkół, dróg, kanalizacji. Wieliczka jest zadłużona w zasadzie pod korek, a deficyt przy planowanych dochodach w obecnym budżecie wynosi 12 mln zł… Do tego trzeba pamiętać, że w budżecie 2020 są również inne dochody niż podatkowe – np. wpływy z biletów (2 mln) czy ze sprzedaży nieruchomości (27 mln), które w dobie kryzysu raczej nie będą w całości zrealizowane…
Problem dostrzegli już liderzy stowarzyszenia „Bezpartyjni Samorządowcy”, którzy wystosowali apel do Premiera z prośbą o podniesienie limitów zadłużenia dla samorządów
W skrócie: chodzi o umożliwienie samorządom zaciągania długów ponad obecne limity, wynikające z ustawowych procedur ostrożnościowych, w celu kontynuacji zadań bieżących i inwestycyjnych, na które nie będzie środków przy obniżonych wpływach z podatku PIT i CIT.
Warto sobie zadać parę pytanie, czy takie rozwiązanie to najlepsza pomoc dla samorządów?
W sytuacji zarządzania kryzysowego, pewna informacja oraz czas ma istotne, a wręcz kluczowe znaczenie. Wyobraźmy sobie zatem, że idziemy drogą zwiększenia limitów poprzez zmianę ustawy. Zanim rząd (zajęty obecnie sprawą wyborów) ustali nowe , luźniejsze zasady zadłużania się samorządów, może potrwać sporo czasu. Rozpocznie się debata, które zapisy są dobre, które złe. To będzie trwać, ale załóżmy, że się uda i to przeprowadzić w miarę sprawnie i zajmie to miesiąc.
Następnie samorządy muszą opanować nowe przepisy. To będzie trwać. Następnie w celu zwiększenia zadłużenia, muszą muszą przygotować nowy projekt budżetu. Muszą wiedzieć, ile kredytu będą potrzebować i na ile mogą się zadłużyć, by nie przekroczyć nowych limitów zadłużenia. A to może być trudne, w sytuacji gdzie mogą być ogromne rozbieżności w dochodach podatkowych.
Jeśli nawet urząd przygotuje już zmiany w budżecie, następnie musi to zatwierdzić uchwałą rada gminy/miasta. W jednej gminie uda się to od razu, a w drugiej nie, bo część radnych może się sprzeciwiać zadłużania gminy na zadania, które wg nich są zbędne.
Zakładając, że radni zatwierdza zamiany w budżecie zwiększające zadłużenie, to nadal nie oznacza, że kredyt dostaną. Procedura bankowa będzie trwać. Gdy nagle każdy samorząd zwróci się do banków o kredyt, banki nie będą w stanie w krótkim czasie przeanalizować wniosków i podpisać umów. Co więcej, warunki kredytów w takiej sytuacji mogą być bardzo niekorzystne dla samorządów (np wysokie prowizje, wysokie marże, wysokie zabezpieczenia), a te mając nóż na gardle – przystaną na te warunki.
Należy również pamiętać, że zadłużenie samorządów jest oprocentowane zmienną stopą procentową – za co za tym idzie, większe zadłużenia w przypadku wzrostu oprocentowania (czego nie można wykluczyć w przypadku rosnącej inflacji) będzie skutkować drastycznym wzrostem kosztów obsługi długu.
Jak widać ratowanie budżetów samorządowych w sytuacji kryzysowej poprzez zwiększenie limitów zadłużenia ma wiele mankamentów. Nie gwarantuje ani sprawnego działania samorządów (opartego na pewności informacji) ani szybkiej reakcji na sytuacje kryzysową. Do tego powoduje ryzyka większych problemów w przyszłości, a trzeba mieć też świadomość, że raz zwiększone limity zadłużenia, trudno będzie cofnąć nawet w czasach prosperity…
Czy jest lepsze rozwiązanie?
Jest. Szybkie i proste. Wystarczy, że rząd zagwarantuje samorządom wpływy podatkowe, które zostały zaplanowane w ich budżetach na 2020 rok. Innymi słowy, samorządy dostałyby od rządu tyle, ile miały pierwotnie zaplanowane z podatków w budżecie.
Takie rozwiązanie ma wiele zalet, między innymi:
Prosty i czytelny mechanizm wsparcia.
Umożliwienie samorządom planowania budżetowego na podstawie pewnych informacji o wpływach.
Rząd może się zadłużyć szybciej i taniej niż samorządy (emisja obligacji rządowych, pominięcie procedur bankowych)
Racjonalizacja wydatków samorządowych (przy zwiększeniu zadłużenia, gminy mogłyby pójść na łatwiznę i nie dokonać cięć wydatków, tam gdzie są one możliwe).
Podsumowując, samorządy potrzebują pilnej i pewnej informacji co do możliwości finansowania zaplanowanych działań. Bez tego, niektórym gminom po wakacjach grozi nie tylko wstrzymanie inwestycji, ale również utrata płynności, co spowoduje cięcia zadań bieżących, które społecznie potrzebne.
Jeśli wsparcia rządowego nie będzie, samorządy będą zmuszone do rezygnacji z projektów inwestycyjnych – co pogłębi kryzys gospodarczy.
Do 132 tys. spadła liczba osób pod kwarantanną. 3 dni temu było to 183 tys., wynika z danych podawanych w dziennych raportach Ministerstwa Zdrowia. Czy to pierwszy symptom udanej walki z epidemią?
Ministerstwo Zdrowia podało nowe dane dotyczące osób hospitalizowany, objętych kwarantanną oraz nadzorem epidemiologicznym oraz liczbę osób wyzdrowiałych.
Poniższy wykres ukazuje dane osób objętych kwarantanną na przestrzeni ostatnich dni.
To niewątpliwie efekt zakazów oraz przestrzegania zasad. Czy ten spadek osób w kwarantannie to pierwszy symptom udanej walki z COVID19?
Póki co trudno to stwierdzić. Spadek wynika zapewne z wygasających urzędowych nakazów 14-dniowej kwarantanny osób wracających z zagranicy. Szacuje się, że w ostatnich tygodniach z zagranicy wróciło do Polski ponad 40 tys. osób.
Burmistrz Wieliczki odroczył decyzję przekazania pieniędzy na respiratory dla Szpitala Żeromskiego oraz pomocy dla Krakowskiego Pogotowia Ratunkowego. Mimo, iż wieliccy radni (korespondencyjnie) oddali głosy za udzieleniem tych dotacji, burmistrz nakazał przerwanie sesji bez odczytywania wyników głosowania i ogłaszania podjętych uchwał.
Burmistrz Wieliczki już kilka dni temu pochwalił się w mediach, że przekazał środki na respiratory dla Szpitala Żeromskiego w Krakowie. Tu artykuł ze strony serwisu cowkrakowie.pl:
Burmistrz mówił o tym również w wystąpieniu video na swoim profilu na FB.
By jednak można było przekazać dotację dla szpitala (chodzi o 355 tys. zł), potrzebna była zgoda wielickich radnych, w formie uchwały. W tym celu Burmistrz Wieliczki zwołał nadzwyczajną sesję Rady Miejskiej na wtorek, 31 marca na godzinę 15.00.
W poniedziałek 30 marca, ku zaskoczeniu radnych, okazało się, że Burmistrz zdecydował na głosowanie korespondencyjne, zakazując przyjścia na salę obrad (normalnie radni głosują elektronicznie na tabletach podczas obrad w Urzędzie). Straż Miejska dostarczyła radnym papierowe karty do głosowania, nakazując oddanie podpisanych kart przed sesją. Trzeba tu zaznaczyć, iż działanie takie jest nie tylko bezprawne, ale wbrew zasadom demokratycznego państwa prawa. Co prawda Sejm i Senat opracował przepisy umożliwiającymi takie głosowania wyjątkowo w sytuacji epidemii, ale nie są one jeszcze wiążące, ponieważ zmiany nie zostały jeszcze podpisane przez Prezydenta.
informacja uzyskana od radnych
Głosowanie korespondencyjne wyklucza możliwość wzięcia udziału w dyskusji, złożenia wniosku formalnego lub poprawek przez radnych. Co więcej, Burmistrz bez konsultacji z radnymi, chciał również przeznaczenia kwoty 400 tys. zł na dokumentację projektową budowy Centrum Opieki Medycznej (Szpitala Geriatrycznego). Większość radnych nie chciała wyrazić zgody na taką nagłą „wrzutkę”, ponieważ tak ważna inwestycja wymaga dyskusji, a w dobie kryzysu epidemii są ważniejsze wydatki, niż „papierologia” na budynek, na którego budowę i funkcjonowanie i tak nie będzie pieniędzy w najbliższych latach. Otwarcie napisała o tym Radna Joanna Kordula w oświadczeniu.
Mimo bezprawnego nakazu głosowania korespondencyjnego, radni chcąc udzielić pilnego wsparcia dla Szpitala Żeromskiego oraz Pogotowia Ratunkowego, przesłali wypełnione karty do głosowania.
Sesja Rady Miejskiej transmitowana była w Internecie. Na sali obrad był tylko przewodniczący Rady Miejskiej Tadeusz Luraniec i sekretarz gminy Adam Panuś. W serwisie esesja.tv, gdzie transmitowane są obrady, można było w tym czasie zobaczyć transmisje z obrad innych miast, gdzie głosowania prowadzone były w normalnym trybie przy obecności radnych. To dowodzi, iż głosowanie korespondencyjne nie było konieczne i można było przeprowadzić obrady w zwyczajowy sposób przy zachowaniu środków ostrożności (maseczki, odstępy między radnymi). Poniżej zdjęcia z transmisji obrad z różnych miast Polski i Wieliczkiw dniu 31.03.2020.
Wiele wskazuje na to, iż burmistrz celowo zarządził głosowanie korespondencyjne, by ukrócić dyskusję i postawić radnych przed wyborem: albo głosujecie za przekazaniem pieniędzy na respiratory dla Szpitala Żeromskiego w Krakowie i zarazem na dokumentację mojego pomysłu budowy szpitala w Wielice, albo nie będzie dotacji na respiratory…
Większość radnych jednak nie ugięła się pod tą zagrywką burmistrza i przesłała karty do głosowania, w których oddali głos za dotacją dla Szpitala i Pogotowia, ale przeciwko zmianom w budżecie, które pozwalałyby wydać burmistrzowi 400 tys. na jego kontrowersyjny pomysł. Swoją kartę do głosowania pokazała na FB radna PO Joanna Kordula:
Radni Klubów Prawa i Sprawiedliwości oraz Platformy Obywatelskiej, na co dzień oponenci, mają w sumie 13 mandatów, a więc więcej niż 10 radnych wybranych z komitetu burmistrza Artura Kozioła. Do tej pory, radni burmistrza i Platformy tworzyli większość, jednak arogancja burmistrza i jego notoryczna nieobecność podczas obrad sprawiła, iż jego dotychczasowi koalicjanci od początku roku zaczęli iść swoim torem.
Co się jednak ostatecznie stało?
Mimo, iż przewodniczący Rady Tadeusz Luraniec, wybrany z komitetu burmistrza Artura Kozioła, oświadczył, iż otrzymał karty do głosowania od wszystkich 23 radnych, to nie odczytał wyników ich głosowania. Jest to kolejne, rażące naruszenie prawa. Oprócz tego, odczytał wniosek burmistrza o przerwanie sesji i samodzielnie zdecydował o przerwie w obradach do 2 kwietnia 2020 r. http://www.wieliczka.esesja.pl/zalaczniki/81467/przerwa-w-obradach_745492.pdf
Jest to kolejne naruszeniem prawa. Regulamin Rady Miejskiej w Wieliczce jasno mówi, iż sesja może być przerwana decyzją Rady (a więc przez głosowanie) na wniosek przewodniczącego lub ¼ radnych. Zatem burmistrz nie ma formalnego prawa wnioskowania o przerwanie sesji, a przewodniczący rady nie ma prawa samodzielnie przerwać obrad na kilka dni.
Tak mówi Regulamin Rady i tak było dotychczas, na przykład 27 lutego 2020, gdzie podczas dyskusji o studium zagospodarowania, radni poprzez głosowanie zdecydowali o przerwaniu sesji do dnia 9 marca 2020.
Wiele wskazuje zatem na to, iż burmistrz Wieliczki Artur Kozioł, widząc wypełnione przez radnych karty do głosowania, których większość była przeciwna jego pomysłowi, zabronił przewodniczącemu Rady Miejskiej ogłoszenia wyników głosowań i nakazał przerwanie sesji.
Podsumowując, oprócz tego, że Burmistrz Artur Kozioł po raz kolejny potraktował radnych jak swoich parobków, to robi sobie PR-owe zagrywki wykorzystując kryzysową sytuację do realizacji swoich utopijnych pomysłów. W mediach przedstawia się jako „dobrodziej”, który kupuje respiratory dla szpitala. W rzeczywistości wbrew woli radnych, odracza decyzje o przekazaniu pieniędzy dla pogotowia oraz szpitala na ratujące życie respiratory. A przecież w sytuacji epidemii i rosnących zachorowań na koronawirusa, wsparcie służb medycznych jest ważne i każdy dzień i się tu liczy…
Ministerstwo Finansów uspakaja, że mimo ogromnych wydatków i ulg na walkę z kryzysem, osiągnięcie konstytucyjnej granicy zadłużenia Polsce nie grozi, bo mamy wystarczający bufor bezpieczeństwa. Czy aby na pewno?
Art. 216 Konstytucji mówi, że dług publiczny nie może przekroczyć 3/5 PKB. Gdyby relacja długu publicznego do PKB przekroczyła 60%, rząd zobowiązany jest wprowadzić restrykcje zapobiegające dalszemu zadłużaniu.
Warto jeszcze przypomnieć, że oprócz konstytucyjnego limitu zadłużania, jest jeszcze ustawowy próg ostrożnościowy na poziomie 55%, ale tu rzad bez problemu może zrobić to samo, co rząd PO-PSL zrobił z ostrożnościowym progiem 50% – skasować.
W 2019 roku, relacja długu publicznego do PKB oczekiwana jest na poziomie ok 47%. Oczywiście, jak można przeczytać w Konstytucji, sposób obliczania PKB i długu określa ustawa, a tam rzad może sobie ustalić już co chce, wyłączając zadłużenie niektórych podmiotów publicznych. Załóżmy, że w 2019 dług wyniósł 1065 mld PLN, a nominalne PKB 2265 mld PLN, co daje właśnie 47%.
Skupmy się jednak, na tym, jak może kształtować się ta relacja pod koniec roku. „Tarcza antykryzysowa” ma niby mieć siłę uderzeniową 212 mld zł, jednak w rzeczywistości wydatki rządowe będą niższe. Szacuje się, że „tarcza antykryzysowa” spowoduje deficyt budżetowy na poziomie 60 mld zł. Jednak jest bardzo prawdopodobne, że dochody budżetowe spadną w związku z recesją i rzeczywisty wzrost długu wyniesie 100 mld. Wtedy mielibyśmy już ok 1160 mld PLN długu publicznego.
Obecny budżet został zbudowany na założeniu realnego wzrostu PKB na poziomie 3,7% oraz inflacji 2,5%. Założenia PKB są jednak w obecnym momencie niewiarygodne.
Przy ponad miesięcznym zatrzymaniu gospodarki, a później powolnym rozruchu gospodarki, przy którym padnie wiele firm i wzrośnie bezrobocie, w tym roku trzeba się liczyć z dwucyfrowym spadkiem PKB – na przykład 15%. Niektórych może szokować, ale w ujęciu nominalnym, jest to PKB z roki 2016 – a wtedy przecież nie było kryzysu, gospodarka kręciła się na normalnych obrotach, bezrobocie spadało.
Uwzględniając zatem spadek nominalnego PKB o 15%, a więc do poziomu 1925 mln i przy wyliczonym wcześniej wzroście zadłużenia do poziomu 1160 mld PLN, relacja długu do PKB wynosi 60,3%, a więc przekracza konstytucyjny próg, który uniemożliwia rządowi dalsze zadłużanie…
Powyższe założenie jest nieco uproszczone o inflację, która zwiększa dochody budżetu oraz nominalne PKB, ale z drugiej strony – wyższa inflacja, to też wyższe kursy walutowe, a co za tym idzie, większe zadłużenie zagraniczne.
Zadłużenie zagraniczne szacowane jest na ok 80 mld USD. W 2019 roku mielismy kurs średni dolara na poziomie 3,85 zł . W połowie marca dolar kosztował już 4,30, a przecież nie można wykluczyć, że będzie po 4,50 zl. W takim przypadku zadłużenie może wzrosnąć o dodatkowe 50 mld zł…
Jak widać zatem, poduszka bezpieczeństwa co do zadłużenia Polski może być iluzoryczna, bo skala chaosu gospodarczego jest nieznana, ale na pewno obecne założenia budżetowe nie są już w tym momencie realne. Jeśli rzad nie zniesie barier biurokratycznych w czasach recesji i niepewności uwolniłaby ukryty potencjał gospodarczy Polaków, to należy oczekiwać dwucyfrowego spadku PKB (i zrostu bezrobocia). A jeśli nawet w 2020 roku rzad zwiększy zadłużenie nie przekraczając 60% PKB, to w roku 2021 będzie miał już bardzo ograniczone pole manewru…
Na koniec warto jeszcze zaznaczyć, że już teraz łamany jest konstytucyjny zakaz zadłużania się rządu w Narodowym Banku Polski. Rząd omija zakaz, wykorzystując banki komercyjne jako pośredników w zadłużaniu się u NBP.
A NBP nawet się za bardzo z tym nie kryje, że będzie skupował rządowe obligacje. Szczegóły w linku poniżej…
W sytuacji kryzysowej spowodowanej koronawirusem, media mają pożywkę dla swojego biznesu i podsycają emocje, siejąc strach, panikę i niepewność. Rządy podejmuje coraz to ostrzejsze środki, które powodują chaos społeczny i gospodarczy. Polski rząd, podobnie jak inne, podają tylko zachorowania i zgony dotyczące Koronawirusa (COVID19), a nie podaje liczby pozostałych zgonów. To sprawia, że tak naprawdę nie wiemy, czy faktycznie więcej ludzi umiera, czy nie.
Przykładowa tabela, której oczekujemy codziennie:
W styczniu 2017 roku we Włoszech zmarło 76 tys. osób, o połowę więcej niż rok wcześniej (w styczniu 2016 roku było to 55 tys). Media to przemilczały.
76 tys osób to 2,5 tys. dziennie – tyle osob średnio umierało we Włoszech. Teraz robi się aferę na cały świat z powodu kilkuset zgonów dziennie (nosicieli COVID). Trudno uzyskać informacje z Włoch, pokazujące, czy faktycznie umiera więcej osób, niz w styczniu 2017, czyli 2,5 tys dzienni.
W związku z tym, oczekujemy aby rzad Polski (oraz inne kraje) publikowały dzienne statystyki zachorowań i zgonów podając do publicznej wiadomości również całkowitą i liczbę zgonów i zachorowań, uwzględniając przyczyny.
Tu można sprawdzić oficjalne statystyki zgonów dla większości krajów, na stronie ONZ:
Tutaj zgony dla Włoch w podziale na miesiące dla lat 2016 i 2017:
W styczniu 2017 zmarło w Europie ok 100 tys osób więcej, niż w styczniu 2016. Największy przyrost był we Włoszech. Media nie mówiły o żadnej epidemii. W Polsce wzrost liczby zgonów tłumaczono smogiem. Jak widać nie była to kwestia smog, ponieważ wzrost zgonów i to wyższy był w krajach, gdzie problem smogu nie jest aż tak duży (np Hiszpania). Tutaj porównanie zgonów dla 6 największych krajów:
Tutaj szczegółowe, miesięczne dane miesięczne dla 6 największych krajów dla lat 2016 i 2017 (niestety brak pełnych danych za rok 2018 w bazie ONZ).
Brytyjski rząd publikuje on-line miesięczne liczby zgonów w UK. Jak widać w styczniu 2018 r. w Wielkiej Brytanii wzrost zgonów był jeszcze wyższy, niż w 2017 r. To również nie zostało szeroko nagłośnione:
Wynika z nich, że w 2020 roku do 25 marca zmarło 158 tys osób, a więc póki co dużo mniej, niż w okresie styczeń-marzec 2017, kiedy to zmarło 193 tys. osób. Jeśli nawet ta smutna liczba śmierci przez ostatnie dni marca dobije do 175 tys. to nadal to będzie znacznie mniej, niż w 2017 roku, kiedy media milczały i nie ogłaszano epidemii…
Dane szczegółowe pokazują, że zgony przypisywane COVID to ok 5% wszystkich zgonów we Włoszech od 2020 roku, ale trzeba mieć na uwadze, że testy na COVIDA zaczęto masowo wykonywać na przełomie lutego/marca.
Porównanie liczby zgonów w krajach Europy na w latach 2015-2020. Widać widoczny wzrost zgonów na przełomie 2016/2017, wyższy niż obecnie na początku 2020, kiedy mamy „epidemię”. W styczniu 2017 zmarło w Europie ponad 100 tys osob więcej, niż w styczniu 2016. Media to przemilczały.
W dniu 13 marca 2020 roku w Urzędzie Miasta i Gminy Wieliczka zostały zgłoszone oświadczenia o utworzeniu dwóch komitetów inicjatywy uchwałodawczej, których celem jest zwiększenie środków pieniężnych do dyspozycji wielickich osiedli i sołectw.
Zapraszam do kontaktu i zachęcam udziału w zbiórce podpisów pod tymi obywatelskimi projektami – im więcej podpisów, tym większy respekt i szanse na poparcie Rady Miejskiej. Kartę podpisów można pobrać i wydrukować, jest dostępna na dole tej strony.
Obecnie władze osiedla i sołectwa dysponują środkami pieniężnymi, które są zupełnie niewspółmierne do potrzeb, które zgłaszają mieszkańcy. Pisemne prośby do przedstawicieli Burmistrza o zabezpieczenie środków na zadania osiedli i solectw, często pozostają bez odpowiedzi. Realizowane są natomiast inwestycje według niejasnych kryteriów oraz drogie przedsięwzięcia, które nie są konsultowane z mieszkańcami, tj np. Dom Pielgrzyma w Brzegach (wartość ok 1 mln zł) czy zagospodarowanie Stoku pod Baranem (wartość prawie 7 mln zł).
Zwiększenie środków pieniężnych dla osiedli i sołectw musi nastąpić w drodze uchwał Rady Miejskiej. Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza umożliwia grupie 300 mieszkańców wniesienie projektu uchwały do porządku obrad. W tym celu zostały utworzone dwa komitety:
1. Komitet Inicjatywy uchwałodawczej w sprawie określenia zasad ustalania rezerw celowych na dofinansowanie zadań osiedli.
2. Komitet inicjatywy uchwałodawczej w sprawie określenia zasad zwiększania środków funduszu sołeckiego.
Zdjęcie oświadczeń złożonych w UMIG Wieliczka w dniu 13.03.2020 r.
Projekt i uzasadnienie uchwały w sprawie określenia zasad zwiększania środków z funduszu sołeckiego:
Projekt i uzasadnienie uchwały w sprawie określenia zasad ustalania rezerw celowych na dofinansowanie zadań osiedli:
Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza została wpisana do Ustawy o samorządzie gminnym w połowie roku 2018, jednak w praktyce jest możliwa w Wieliczce od początku 2020 roku, na skutek moich wielokrotnych interwencji w tej sprawie.
„Stop Blokowiskom w gminie Wieliczka – chcemy ochrony zieleni w planie zagospodarowania” – to akcja informacyjna, mającą na celu nagłośnienie sprzeciwu wobec niszczenia krajobrazu poprzez nadmierną wysoką zabudowę terenów zielonych
W piątek 6 marca o godz. 19:00 w budynku OSP Zabawa odbędzie się spotkanie mieszkańców sprzeciwiających się blokowiskom (zabudowie MW) na terenach wiejskich. Zapowiada się sporo osób. Warto być.
APELUJEMY O OBECNOŚĆ POD URZĘDEM MIASTA 9 MARCA o godz 11:45, przed rozpoczęciem się sesji Rady Miejskiej.
Na sesji może być obecny KAŻDY Z MIESZKAŃCÓW, WSTĘP WOLNY!
27 lutego 2020 Rada Miejska w Wieliczce miała uchwalić zmiany w Planie Zagospodarowania Przestrzennego, w którym znikną ogromne połacie terenów zielonych, zastąpione terenami budowlanymi, w tym terenami zabudowy wielorodzinnej, gdzie dopuszcza się budynki 5 kondygnacyjne do wysokości 18 metrów.
Na skutek naszych protestów głosowanie przeniesiono na 9 marca na godz. 12.00
Tu link odnośnie obrad Rady Miejskiej, w pkt 10 jest glosowanie w sprawie Studium (zmiany Planu Zagospodarowania)
Uwagi co do zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej (MW) zostały zgłoszone przez prawie 100 mieszkańców. Burmistrz odrzucił wszystkie… tu moja:
Zabudowa MN, która istnieje juz w starym planie a po zmianach ma być powiększona przez zastąpienie terenów zielonych, umożliwia budowę bloków, takich ja obecnie budowane w Czarnochowicach, foto z 18.02.2020:
Docelowo ma tam powstać 4 bloki i 160 mieszkań… a dojazd do osiedla prowadzi wąska 3 metrowa jezdnią…
Budowa osiedli wiąże się zwykle z wycinka drzew i krzewów, na czym często cierpią zwierzęta. Tu przykład zabitych jeży przy inwestycji dewelopera w Gorzowie:
Degradacja natury to jeden z argumentów. Nie ma co ukrywać, zabudowywanie terenów zieleni nieurządzonej, to niszczenie zieleni i eksterminacja zwierząt, na przykład jeży. Oprócz tego, gęsta i wysoka zabudowa, to gorszy przewiew, a więc i gorsze powietrze. Ale chyba najgorsze w tym wszystkim jest to, że już na obecną zabudowę mamy problem z infrastrukturą drogową, szkolną, wodną, a celem zmian wielickiego planu nie przyjazny rozwój okolicy, lecz maksymalizacja zysków deweloperów…
Mam znajomych, którzy do Śledziejowic przeprowadzili się z Krakowa 12 lat temu, zbudowali dom swoich marzeń w okolicy, która im się podobała. Wtedy dookoła swojej działki mieli dużo przestrzeni niezabudowanej, a plan nie przewidywał możliwości wysokiej zabudowy. Przez ten czas w ich okolicy powstawały tylko domy jednorodzinne, ewentualnie bliźniaki, z czym się liczyli. Jednak to co wybudowano w zeszłym roku obok ich domu jest nie do wiary. Na 7 arowej działce powstał 3 kondygnacyjny moloch na 6 mieszkań. Niech będzie jedno auto na mieszkanie, gdzie oni zaparkują? Zapewne będą wykorzystywać wąską dróżkę gminną jako swój parking, blokując przejazd…
Tu treść ulotki. Dołącz do naszej akcji i bądź z nami pod Urzędem Miasta o 27 lutego o godzinie 14.45. Mieszkańcy Wieliczki (w tym jeże) będą Ci wdzięczni!!
Rozliczenie zrzutki: zebraliśmy 1072 zł, z czego zostało sfinansowane materiały promocyjne na kwotę ok 1080 zł
Dziękuję wszystkim za wpłaty. Oczywiście powyższe koszty to tylko część kosztów akcji, nie liczę mojego czasu poświęconego na projekty graficzne, komunikację z ludźmi, rozwieszanie banerów plakatów a także kosztów paliwa i innych drobnych rzeczy taśm zszywek itp – które są moim wkładem w tę akcję.
Myślę, że nikt z wpłacających nie żałuje. Udało nam się nagłośnić sprawę w lokalnych redakcjach (glos24, dziennikpolski24, TVP Kraków, Radio Kraków) i wzbudzić zrozumienie u większości radnych, by nie zatwierdzali studium, które zastępuje wiejskie tereny pod blokowiska. Oczywiście, ciąg dalszy nastąpi i musimy być czujni…
Dziś GUS podał dane o inflacji za styczeń. Wzrost cen 4,4% rok do roku okazał się wyższy od oczekiwań analityków i znacznie wyższy niż jeszcze niedawno prognozował NBP w swoich projekcjach inflacji.
Już pół roku temu pisałem, że inflacja wymyka się spod kontroli NBP. Poniższa grafika pokazuje wykres projekcji inflacyjnej z marca. Prognozowano wtedy, że na początku 2020 roku inflacja wyniesie ok 2,6% – zatem blisko celu inflacyjnego. Zgodnie z tą projekcją wg NBP z 60% podobieństwem inflacja miała mieścić się w przedziale 1,5%-4%. Jak widać, odczyt na poziomie 4,4% przekracza nie tylko prognozowane odchylenia NBP, lecz również górną granicę celu inflacyjnego, tj 3,5% (teoretycznie NBP prowadzi politykę celu inflacyjnego na poziomie 2,5%, z granicą odchyleń 1%.)
Patrząc z perspektywy historii, wzrost cen na poziomie 4,4% był niespotykany od 2012 roku. A gdy inflacja w najbliższych miesiącach przekroczy 5%, będzie to najwyższy poziom inflacji od 2002 roku, czyli od 18 lat!
Co dalej? Czy Narodowy Bank Polski (a konkretnie Rada Polityki Pieniężnej) zdecyduje się na podwyżkę głównej stopy procentowej, która obecnie jest na poziomie 1,5%? Można się spodziewać, że do wyborów prezydenckich – raczej nie. Władze NBP w większości z nadania partii rządzącej i niewykluczone, że obiecali, iż podnosić stóp nie będą, by nie denerwować społeczeństwa wzrostem rat kredytów. Taki przekaz można formułować na podstawie słów prezesa NBP, Adama Głapińskiego, który mówi wprost, że podwyżek stóp za jego kadencji nie będzie.
Warto zauważyć, że w Czechach w zeszłym tygodniu Bank centralny podniósł stopy procentowe z 2% do 2,25%, przy inflacji na poziomie 3,6%. Była to już jedna z wielu podwyżek stóp procentowych w ostatnich 2 latach:
Inaczej jest na Węgrzech, gdzie inflacja sięga 4,7%, a stopy procentowe pozostają na niższym niż w Polsce poziomie 0,9%.
W Polsce, główna stopa procentowa pozostaje bez zmian na poziomie 1,5% od 2015 roku. O czym należy również wspomnieć, to iż ten poziom stóp przetrwał równiez dwuletni okres deflacji w latach 2015-2016 – Prezes Belka nie godził się na niższe stopy procentowe, przez co Polska miała jedne z najwyższych realnych stóp procentowych na świecie! (ok 3% realnego zysku z kapitału: 1,5% stopy procentowej oraz 1,5% deflacji)
Ile wzrosłyby raty kredytu, gdyby stopy procentowe wzrosły z 1,75% do 2,25% (do poziomu, który jest w Czechach? Przy założeniach jak na obrazku, wychodzi ok 115 zł.
O tym, że inflacja wymyka się spod kontroli NBP, pisałem już pół roku temu. Jednak zarówno prezes NBP jak i większość członków Rady Polityki Pieniężnej zdają się tego nie zauważać i obiecują dalszą ekspansywną politykę pieniężną, co jest nie tylko niebezpieczne z punktu widzenia bańki na rynku nieruchomości, ale z punktu widzenia psychologicznego – przyzwyczajenia społeczeństwa do rekordowo niskich stóp procentowych, a co za tym idzie, również o braku świadomości kredytobiorców, że rata może nagle drastycznie wzrosnąć.
Większość mieszkańców Węgrzc Wielkich (sołectwo w gminie Wieliczka) ma kanalizację, za którą słono płacą. Jednak ich ścieki, na skutek źle działającej przepompowni, trafiają do pobliskiego potoku Węgrzcanka i trują obszar ochrony wód podziemnych. Sprawą ostatnio zajmował się WIOŚ w Krakowie, a w toku postępowania okazało się, że ujście awaryjne jest nielegalne, a przepompownia jest niezgodna z projektem budowlanym.Mimo to, ścieki nadal się leją do potoku. Wobec bierności wielickich władz, nasuwa się pytanie: czy sprawą nie powinna zająć się prokuratura?
W okolicach dawnej oczyszczalni w Węgrzcach Wielkich znajduje się nielegalne ujście ścieków Zakładu Gospodarki Komunalnej, które trują środowisko na skutek niesprawnej przepompowni.
To drugi wpis dotyczący nielegalnego zrzutu ścieków do rzek w Wieliczce. Niedawno pisałem o regularnym, masowym zrzucie ścieków na granicy Wieliczki i Lednicy Górnej do potoku Miodówka, który następnie łączy się z rzeką Zabawką. Sprawą aktualnie zajmuje się WIOŚ w Krakowie. Szczegóły tutaj:
O ile miasto Wieliczka jest niemal całkowicie skanalizowane (choć podczas ulew kanalizacja deszczowa zawodzi zmieniając miasto w Wenecję), o tyle stopień skanalizowana Gminy Wieliczka (sołectw) jest jednym z najniższych w Małopolsce, co w poprzednim wpisie pokazywałem w statystykach opartych na danych GUS.
Kanalizacji w zasadzie nie ma na południu gminy, a częściowo skanalizowana jest północ gminy, między innymi liczące ponad 2 tys mieszkańców sołectwo Węgrzce Wielkie – niegdyś osobna gmina (gromada).
W zamyśle, ścieki z tych terenów położonych w dolinie Wisły mają trafiać do wielkiej oczyszczalni ścieków w Krakowie-Płaszowie. Jak można się domyśleć, ścieki mają tam pod górkę, w przeciwieństwie do Wisły, która z Krakowa przez Wieliczkę płynie dalej do niżej położonych Niepołomic.
Zatem, aby ścieki mogły trafić do wyżej położonej oczyszczalni, niezbędne są przepompownie, których w okolicach Węgrzc Wielkich jest wiele, a sposób ich umiejscowienia nie do końca wydaje się rozsądny – ale to osobny temat.
Na załączonym filmie widać awaryjne ujście ścieków na skutek nie działającej przepompowni. Ścieki awaryjnym ujściem leją się masowo co kilka dni, podobnie jak to było w warszawskiej oczyszczalni „Czajka”, gdzie po zatkaniu kanały awaryjnie spuszczano masowe ilości ścieków do Wisły.
Ścieki trujące środowisko w Węgrzcach na skutek zaniedbań Zakładu Gospodarki komunalnej. Nagranie z lata 2019 r.
Z racji zatrucia środowiska ściekami, sprawę zbadał się Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) w Krakowie. W toku postępowania okazało się, że za odprowadzenie ścieków do potoku odpowiedzialna jest gminna spółka Zakład Gospodarki Komunalnej w Wieliczce (ZGK). Mimo, iż awarie były wcześniej zgłaszane, ZGK bagatelizował sprawę nie podejmując działań, które ograniczałyby notoryczny zrzut ścieków do środowiska.
Co więcej, okazało się również, iż ujście ścieków jest nielegalne, a okoliczna przepompownia, która zawodzi, nie spełnia wymogów projektu, ponieważ nie został wykonany system powiadamiania o awarii, który był przewidziany w projekcie budowlanym .
Tu pismo od WIOŚ dotyczące przeprowadzonej kontroli w Węgrzcach Wielkich.
Informacja Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie o wynikach kontroli nielegalnego ujścia ścieków w Węgrzcach Wielkich
Mimo tego, iż po przeprowadzonej w listopadzie 2019 kontroli WIOŚ w Krakowie nakazał ZGK w Wieliczce do likwidacji nielegalnego ujścia odprowadzania ścieków do rzeki, ujście nadal funkcjonuje i wylewa ścieki, zatruwając okoliczną florę i faunę.
Podczas wizji lokalnej w dniu 1 lutego 2020 roku widać było, iż podlegający Burmistrzowi Wieliczki Zakład Gospodarki Komunalnej nie podjął stosownych działań, ponieważ ścieki nadal płyną do środowiska, a nie oczyszczalni w Krakowie. Mimo iż mieszkańcy gminy słono za to płacą w rachunkach, które w połowie 2019 roku wzrosły o ok 20% za kubik.
Kanał ujścia ścieków, które trafiają do potoku Węgrzcanka. W tle stara, nieczynna oczyszczalnia ścieków w Węgrzcach Wielkich foto z dnia 1 lutego 2020 r.
Jak widać, najwyraźniej władze Wieliczki kpią sobie przepisów prawa (budowlanego, wodnego, ochrony środowiska) i nie wykonują zaleceń WIOŚ. Jeśli potwierdzą się podejrzenia o wieloletnim, masowym zrzucie ścieków do Miodówki, będą to już dwa konkretne dowody ewidentnego, umyślnego zatruwania środowiska przez zakład, który nadzoruje Burmistrz Wieliczki Artur Kozioł. Nasuwa się zatem pytanie, czy wobec tej ignorancji, sprawą nie powinna zająć się prokuratura, tak jest to w Tarnowie, gdzie toczy się śledztwo wobec władz w sprawie zatrucia środowiska:
Dla jasności, artykuł 182 Kodeksu Karnego brzmi:
§ 1. Kto zanieczyszcza wodę, powietrze lub powierzchnię ziemi substancją albo promieniowaniem jonizującym w takiej ilości lub w takiej postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Należy mieć tu na uwadze, że w Węgrzcach Wielkich znajduje się ujęcie wody pitnej dla ok 5-6 tys mieszkańców (okoliczne sołectwa Strumiany, Mała Wieś, Kokotów, Grabie, Brzegi). Cała północna część gminy objęta jest ochroną wód podziemnych Subzbiornika Bogucice, a oba przepływające przez Węgrzce Wielkie potoki Węgrzcanka oraz Zabawka są zatrute masowym zrzutem ścieków.
Zgodnie z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego w Wieliczce: 6) w zasięgu zbiornika wód podziemnych GZWP 451 Subzbiornik Bogucice, zakazuje się lokalizacji przydomowych oczyszczalni ścieków oraz rolniczego wykorzystywania ścieków http://www.wieliczka.e-mpzp.pl/teksty/xvii_232_2016.pdf
Jak to zatem jest, że gmina Planem Zagospodarowania zakazuje przydomowych oczyszczalni ścieków, a sama masowo i długotrwale wpuszcza na tym terenie nieoczyszczone ścieki do środowiska?
Na koniec, choć władze Wieliczki pozyskały środki z Funduszu Spójności (UE) na rozbudowę kanalizacji w wielickich sołectwach (m. in. Lednica, Sułków, Siercza, Koźmice Wielkie, Golkowice), to mając na uwadze obecne nielegalne zrzuty ścieków i notoryczne awarie przepompowni w sołectwach oraz niesprawną kanalizację deszczową w mieście, należy dokładnie kontrolować proces inwestycyjny budowania nowej sieci kanalizacyjnej. Stosując bowiem dotychczasowe standardy, może okazać się, iż nowo podpięci mieszkańcy będą słono płacić za ścieki, które zamiast do oczyszczalni, trafią do rzeki, trując okoliczną florę i faunę oraz uprzykrzając życie rodzinom mieszkającym w pobliżu. Tak było w październiku 2015 roku w Chorągwicy:
” Kontrowersje. W Chorągwicy podłączono domy do kanalizacji, ale „zapomniano” o uruchomieniu przepompowni ścieków. Nieczystości trafiają tam, gdzie nie powinny. Ta infrastruktura powstała z pomocą unijnej dotacji na ochronę środowiska. Mieszkańcy są zbulwersowani. „ https://dziennikpolski24.pl/scieki-plyna-do-raby/ar/8982491
Według świeżych informacji uzyskanych od mieszkańców Chorągwicy, okolice przepompowni nadal są zalewane ściekami, tu świeża fotka:
A tak było w październiku 2016 w Brzegach-Kokotowie (po Dniach Młodzieży)
„Kokotów, Brzegi. Mieszkańcy korzystający z weekendowej pogody odkryli wyciek dużej ilości ścieków do rowu w Wielickiej Strefie Aktywności Gospodarczej. Inspektorzy ochrony środowiska badają, kto jest sprawcą. Niewykluczone, że zepsuła się przepompownia. „ https://dziennikpolski24.pl/row-melioracyjny-znow-wypelnily-scieki-wideo/ar/10702814
Sołectwa Kokotów i Brzegi również znajdują się na obszarze ochrony wód podziemnych Subzbiornika Bogucice…
Podkreślić należy, iż ten nielegalny proceder jest korzystny ekonomicznie dla władz gminy z dwóch względów: po pierwsze nie trzeba ponosić kosztów inwestycji na usprawnienie przepompowni, a po drugie, pozwala „zaoszczędzić” pieniądze, bo ścieki do rzeki idą za darmo, a każdy kubik odprowadzony do oczyszczalni w Krakowie kosztuje – ale przecież na to gmina pobiera niemałe opłaty od mieszkańców, którzy chcą żyć w czystym otoczeniu i mieć pewność czystej wody pitnej.
Zachęcam lokalne redakcje do nagłośnienia sprawy i swobodnego czerpania informacji z tego wpisu, bo modny obecnie temat smogu po zimie zniknie, a śmierdzące ścieki będą ciągle truły rośliny i zwierzęta, a nie daj Boże jeszcze ludzi pijących okoliczną wodę…
