„Pomysłodawcow wysłac do psychiatryka”, „szaleństwo”, „Czysty eko-terroryzm”. To tylko niektóre reakcje mieszkańców na nowy pomysł Krakowa na walkę ze smogiem. Konsultacje społeczne Strefy Czystego Transportu to miazga dla władz Krakowa. Pandemia pokazała, że od wstrzymanie ruchu aut smog nie znika. Wbrew logice i mieszkańcom władze chcą zmuszać do kupna nowych aut.
Wraz z początkiem zimy jak zawsze powraca temat smogu, a stolica polskiego smogu jest jak wiadomo Kraków. Władze Krakowa, które skompromitowały się polityką całkowitego zakazu palenia drewnem i węglem nawet w najnowocześniejszych urządzeniach (który obowiązuje od września 2019), teraz wychodzą z nowym pomysłem walki ze smogiem – ograniczeniem starszych aut spalinowych poprzez Strefę Czystego Transportu. Z tym, że „strefa” swoim zasięgiem ma objąć cały teren Kraków, a więc również obrzeża takie jak Swoszowice, Dębniki czy okolice Przylasku Rusieckiego.
Dla przypomnienia, mimo eliminacji pieców na paliwa stałe, Kraków w ostatnim sezonie grzewczym kilkukrotnie był na pierwszym miejscu smogowego rankingu świata, na przykład 14 grudnia 2021. Próbowano to tłumaczyć napływem zanieczyszczeń z gmin ościennych, jednak przeczą temu oficjalne pomiary ze stacji ulokowanych na obrzeżach miasta, które pokazują niższe stężenia zanieczyszczeń niż stacje w centrum. Trudno również wyobrazić sobie w jaki sposób truć Kraków miałyby niżej położone Niepołomice, które na dodatek są po wschodniej stronie Krakowa i to raczej one zachodnimi wiatrami przyjmują zanieczyszczenia z Krakowa, emitowane m.in. przez kombinat, spalarnię odpadów czy elektrociepłownie węglową w Łęgu, z której ok 70% mieszkańców Krakowa ma ciepło.
Czystego powietrza w Krakowie po wymianie pieców na gazowe jak nie było tak nie ma. Wg oficjalnch danych Generalnego Inspektoratu Ochrony Środowiska, Kraków w 2021 miał najwyższe stężenia pyłów zawieszonych PM10 oraz dwutlenku azotu NO2.
Są natomiast wyższe rachunki za ogrzewanie gazem, do którego zmuszono część mieszkańców Krakowa, którzy nie mają dostępu do taniego ciepła z węgla za pośrednictwem ciepłowni.
Nowy sposób krakowskich władz to wymiana starych aut, z tym, że już o żadnych dopłatach jak w przypadku wymiany pieców nie ma mowy. W uproszczeniu, dla od lipca 2024 dla diesli wymogiem ma być norma emisji Euro 5, dla benzyzny i LPG norma Euro 3.
Na marginesie, warto dodać, że pyły w powietrzu nie biorą się tylko ze spalania paliw, ale również z klocków hamulcowych oraz opon. Oprócz tego pyły zawieszone pojawiają się w powietrzu w sposób naturalny, o czym przykładowo piszą naukowcy z Collegium Medicum w swoim raporcie dotyczącym chorób na terenie Skawiny, tu fragment:
W praktyce nowe przepisy dotyczące „Strefy Czystego Transportu” uderzają głównie w starsze auta na olej napędowy (silnik Diesla ) i biedniejszych ludzi, o czym świadczy jeden komentarz przesłanych podczas konsultacji społecznych (pod numerem 548).
„Promowanie najbogatszych. Najbogatsi w nowych autach mogą jeździć a plebs starszym autem do komunikacji miejskiej która nie działa.”
Mieszkańcy w konsultacjach społecznych nad przepisami nie zostawili suchej nitki na pomysłodawcach. Jak przyznają sami urzędnicy opracowujący raportu z konsultacji, część z ponad 600 nadesłanych uwag trzeba było ocenzurować, bo były zbyt wulgarne i napastliwe. Wiele jednak z nich było szczegółowo i merytorycznie argumentowanych. Przykładowe uwagi mieszkańcu można zobaczyć poniżej.
Dla zainteresowanych, wszystkie uwagi (są również pozytywne) można przeczytać na poniższej stronie.
Słuszne są zaznaczone powyżej uwagi mieszkańców o tym, że ograniczenie ruchu samochodowego nie rozwiąże problemu smogu, co przecież pokazały lockdowny w covidowej pandemii. Najpierw mieliśmy akcję „zostań w domu”, która znacznie ograniczyła ruch. Z artykułów prasowych, bazujących na danych z nawigacji samochodowej, że w okresie 17-24 marca 2020 w Krakowie ruch samochodowy spadł o ponad 50%, co obrazuje poniższy wykres:
Po miękkiej społecznej akcji „zostań w domu” nastąpiły twardsze kroki lockdownowe, w tym rozporządzenie, które mimo wątpliwości prawnych było egzekwowane przez policję i ograniczyło ruch samochodowy do minimum. Dla wnikllicywhc, o szczegółach wadach prawnych tego rozporządzenia pisał Rzecznik Praw Obywatelskich tutaj:
Na bazie rozporządzenia w 2020 roku okresie od 1 kwietnia do 11 kwietnia wprowadzono zakaz przemieszczania się i w zasadzie drogi były opustoszałe w całej Polsce. Dodatkowo w Krakowie obowiązywał już również całkowity zakaz palenia drewnem i węglem.
Spełnił się zatem mokry sen alarmów smogowych i postępowych polityków – zakaz palenia i w zasadzie brak aut na drogach. Czy mieliśmy dzięki temu w Krakowie znaczą poprawę powietrza? Porównując do analogicznego okresu roku poprzedniego trudno dopatrzeć się istotnej poprawy, wręcz przeciwnie.
Pyły zawieszone PM2.5 w 2019 i 2020 roku były mierzone w Krakowie na dwóch oficjalnych stacjach pomiarowych Generalnego Inspektoratu Ochrony Środowiska, na alei Krasińskiego oraz ul. Bulwarowej. Co ciekawe, na obu stacjach pomiarowych stężenia pyłów były wyższe niż rok wcześniej. Wykres godzinowy pyłów PM2.5 dla okresu lockdownu w roku 2020 oraz analogicznym okresie roku 2019 przedstawia poniższy wykres.
Opracowanie własne na bazie danych GIOŚ
Średnio w okresie 1-11 kwietnia 2020 stężenia PM2.5 na stacji Krasińskiego wyniosły 31,9 ug/m3, podczas gdy w analogicznym okresie roku 2019 było to 31,0 ug/m3.
Dla drugiej stacji przy ul. Bulwarowej również nie odnotowano poprawy. Poniższy wykres prezentuje odczyty godzinowe.
opracowanie własne
W czasie covidowego zakazu przemieszczania się w roku 2020 stężenia PM2.5 na ul. Bulwarowej wyniosły 27,8 mg/m3, wobec 23,9 mg/3. Jak widać radykalne ograniczenie ruchu samochodowego nie przełożyło się na istotne obniżenie stężeń pyłów.
Smog to jednak nie tylko pyły zawieszone, ale również tlenki azotu emitowane ze spalania paliw gazowych i płynnych, czyli wynikające z emisji spalin samochodowych. W czasie zamknięcia gospodarki oraz zakazu przemieszczania się, który ograniczył ruch samochodowy o ponad połowę, należałoby oczekiwać radykalnego spadku tych stężeń. Tak się jednak nie stało.
Dwutlenek azotu w latach 2019 i 2020 mierzony był na trzech oficjalnych stacjach pomiarowych: al. Krasińskiego, Ul. Bulwarowej oraz Ul. Bukaka. Co prawda na stacji przy ul. Krasińskiego podczas lockdownu 2020 mieliśmy spadek stężeń względem 2019 r o ok 25%, jednak na pozostałych dwóch stacjach były one ok 25-30% wyższe.
Poniższy wykres prezentuje godzinowe stężenia dwutlenku azotu (NO2), uśrednione dla wszystkich 3 oficjalnych stacji pomiarowych.
Podsumowując, w okresie 1-11 kwietnia 2020 w Krakowie stężenia dwutlenku azotu wynosiły 37,7 mg/m3, a dla analogicznego okresu 2019 było to 38,8 mg/m3. Co prawda jest to niewielke poprawa, ale względem norm powietrza ustalonych w 2021 r przez Światową Organizacje Zdrowia (WHO) osiągnięte przy lockdownie poziomy przekraczają dobową normę o ponad 50%.
Na marginesie, uchwalone w 2021 nowe normy WHO zostały drastycznie obniżone i raczej nie w celu ochrony zdrowia, a bardziej w celu forsowania zielonego ładu, ponieważ w rzeczywistości przekroczenie tych norm nie ma odzwiercieldenia się w negatwnych danych takich jak znacznie krótsze życie czy znawyższa wyższa zachorowalność. Dla porównania Szwajcarzy mają czyste powietrze, żyją długo i szczęśliwie podobnie jak mieszkańcy północnych Włoch, którzy mają powietrze o jakości zbliżonej do tej w Krakowie.
Podsumowując…
Władze Krakowa wymyślają coraz to nowe sposoby walki ze smogiem, choć tak naprawde nie chodzi o ochronę zdrowia, a interesy korporacji i lansowanie się postępowych polityków. Najpierw był całkowity zakaz węgla i drewna w Krakowie (nawet w najnowoczesniejszych kominkach dozwolonych w całej UE), potem zakaz kominków i pieców nie spełniających norm 5 klasy w całej Małopolsce, a teraz całemu nieszczęściu mają być winne samochody z silnikiem Diesla.
Tematu bezmyślnej zabudowy niemal każdej wolnej przestrzeni Krakowa władze wolą nie poruszać. Rankingów, w których Kraków widnieje w czołówce pod względem korków związanych z powstającymi nowymi osiedlami przy braku odpowiedniej infrastruktury, też władze Krakowa wolą nie dostrzegać.
Jednym z nielicznych pożytków covidowych lockdownów była właśnie ta symulacja, która obrazuje nam skutki „strefy czystego transportu”. Skoro ograniczenie ruchu aut ok 50-80% nie przyniosło pozytywnych rezultatów jeśli chodzi o poprawę powietrza, to jak inaczej wytłumaczyć determinacje władz do jej nieustanowienia, jeśli nie interesem korporacji i dogmatom ekoterrorystów? Ustanawiać takie przepisy w czasie drożyzny, kryzysu i ryzyka wojny jest idiotycznym pomysłem, który słusznie spotkał się z ciętą ripostą mieszkańców.
Wygląda na to, że po raz kolejny przedstawiciele krakowskich władz kierują się interesami polityczno-biznesowymi i dogmatami eko-lobbystów, zamiast logiką, wiedzą i interesem społecznym.
Apeluję do Rzecznika Praw Obywatelskich o podjęcie działań sprzeciwiających się całkowitemu zakazowi paliw stałych w Krakowie, zwłaszcza zakazu palenia drewnem w kominkach i inną biomasą.
Tutaj długi komentarz o tym, dlaczego zakaz drewna w Krakowie jest bezprawny.
Poniżej wniosek o zaskarżenie uchwały „antysmogowej dla Krakowa” wraz z uzasadnieniem
W Byszycach w gminie Wieliczka w sobotę 15 października około godz. 11 kosz z drabiny samochodu strażackiego urwał się podczas prac gospodarczych wykonywanych przez strażaków z OSP Byszyce. Wóz drabiniasty należał do OSP Czarnochowice, zakupiony był z pieniędzy Gminy Wieliczka w październiku 2018. Iveco 140-25 sprowadzone było jako używane z Niemiec. Więcej informacji w komentarzu video.
Taki kosz na drabinie zasadniczo traktowany jest jako podest ruchomy, podlega przepisy UDT (Urząd Dozoru Technicznego) i powinien co 30 dni przechodzić przegląd konserwatorski.
Przed odczytaniem Apelu, warto odsłuchać ten 3 minutowy filmik prezentujący fragmenty debaty o uchwałach antysmogowych w małopolskim sejmiku, w tym odczytany apel prof. Tadeusza Juliszewskiego z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie.
TREŚĆ APELU Pana Bartka do Sejmiku, w pliku pdf, wysłany do kancelarii sejmiku:
Bartłomiej Krzych Stowarzyszenie Otwarta Wieliczka Obywatelski komitet TAK dla palenia drewnem, STOP gazo-lobby
prof. dr hab. inż. Jan Tadeusz Duda Przewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego
APEL
w sprawie poważnej debaty antysmogowej
Mając na uwadze burzliwe debaty i spory podczas obrad Sejmiku Województwa Małopolskiego nad zmianą uchwały antysmogowej, które momentami były kompletnie niepoważne, apeluję o:
I. Powołanie zespołu społeczno-naukowego ds. polityki antysmogowej, zrzeszającego środowiska, które w ciągu ostatniego roku były aktywne w kwestii zmian przepisów antysmogowych w Małopolsce w celu dokonania ustaleń i wytycznych dla realnej, rozsądnej i spójnej polityki antysmogowej poprzez:
Wyjaśnienie metody pomiarów benzo(a)pirenu w Polsce i Niemczech, wyjaśnienie drastycznych różnic pomiarów w Zgorzelcu po polskiej i niemieckiej stronie.
Dokonanie naukowych analiz wpływu zakazu palenia i ograniczenia ruchu samochodowego na poziom zanieczyszczeń powietrza w kwietniu 2020 podczas „covidowego-lockdownu”.
Dokonanie analiz stężeń zanieczyszczeń powietrza dla Krakowa na tle wszystkich miast wojewódzkich od czasu uchwalenia uchwały antysmogowej dla Krakowa ze wskazaniem podjętych działań przez te miasta w oparciu o art. 96 POŚ.
Dokonanie publikacji naukowych na bazie danych z polskich instytucji, badających czy wielokrotne przekroczenie ustalonych norm WHO powoduje w Polsce istotny wpływ na długość życia, zachorowalność na raka płuc, występowanie astmy i gorsze wyniki w nauce.
Dokonanie analizy wzrostu liczby zgonów w styczniu 2017 w Polsce na tle innych krajów.
Dokonanie szczegółowej analizy porównawczej stanu prawnego w Polsce na tle innych krajów Europejskich w zakresie polityki antysmogowej, w tym zwłaszcza spalania biomasy.
Nawiązanie współpracy z organizacjami i instytucjami z Włoch w celu rozpoczęcia wspólnego stanowiska nad realnością osiągnięcia norm powietrza wymaganych dyrektywą UE na niektórych obszarach Polski i Włoch.
Ustalenie propozycji nowych wytycznych do zmian przepisów antysmogowych.
II. Zorganizowanie w I kw. 2023 r. kolejnej edycji konferencji „Czyste Niebo nad Krakowem” na wzór tej organizowanej przez fundację AGH w styczniu 2019 roku – zaproszenie gości z Włoch.
UZASADNIENIE
Szanowny Panie Profesorze, Panie Przewodniczący Małopolskiego Sejmiku!
W dniu 26 września o godzinie 12:00, kiedy rozpoczynała się debata dotycząca zmiany, tzw. „uchwały antysmogowej dla Małopolski”, stężenia pyłów zawieszonych PM10 na oficjalnej stacji pomiarowej GIOŚ przy ul. Starowiślnej przekraczały 200% normy i były znacznie wyższe niż w innych miejscach Małopolski. Czy zatem to naprawdę te „kopciuchy” z całej Małopolski są przyczyną smogu w środku Krakowa, w środku dnia, poza sezonem grzewczym?
Co więcej, według oficjalnych danych GIOŚ, w 2021 roku powietrze w Krakowie pogorszyło się, średnioroczne stężenia pyłów zawieszonych PM10 i PM2.5 wzrosły w stosunku do roku 2020.
Przypomnę jeszcze, że na przełomie marca/kwietnia 2020 roku, kiedy mieliśmy do czynienia z „covidowym lockdownem” i zakazem przemieszczania się, ruch samochodowy został ograniczony o przeszło 50%, a zarazem obowiązywał już całkowity zakaz palenia w Krakowie. Dodatkowo nie było mrozów i śniegu, a mimo to stężenia pyłów w Krakowie znacznie przekraczały normy i były na podobnych poziomach co w tym samym okresie roku poprzedniego, kiedy ruch samochodowy był wyższy i nie obowiązywał całkowity zakaz stosowania paliw stałych w Krakowie.
Przytoczone powyższe fakty jednoznacznie wskazują, że polityka antysmogowa władz Krakowa i Małopolski, która jest wzorem dla wielu innych samorządów, jest błędna i nie osiąga zamierzonych celów, co zresztą dla wielu środowisk i osób prezentujących zdroworozsądkowe podejście oparte na rzetelnej wiedzy było wiadome od dawna.
Ostatnia debata nad zmianą uchwały antysmogowej dla małopolski w sejmiku była pełna przekłamań i emocjonalnych manipulacji, czy wręcz bzdur, idących głównie z ust zwolenników bezwzględnej walki ze smogiem. Nie dziwią mnie zatem Pana nerwowe reakcje na w kółko powtarzane kłamstwa i populizmy, bo ja sam słuchając ich chciałbym, aby w miejscu mównicy była zapadnia, którą można otworzyć, gdy ktoś powtarza bzdury o tym, ze odroczenie uchwały antysmogowej to przyzwolenie na palenie śmieciami i zabijanie nienarodzonych dzieci. Pod zapadnią wystarczyłby basen z zimną wodą na otrzeźwienie.
Podczas ostatnich obrad sejmiku z ust zwolenników bezwzględnej walki ze smogiem padły zarzuty, że łagodzenie przepisów antysmogowych to powrót do średniowiecza. Zgodzę się tutaj z jednym z samorządowców, który na ten zarzut odpowiedział, że średniowiecze miało wiele zalet. Jedną z tych zalet, w mojej ocenie było to, że ludzie wypowiadający się publicznie mieli więcej honoru i wstydu niż w obecnych postępowych czasach.
W swoich wypowiedziach podczas obrad sejmiku dotyczących polityki antysmogowej, kilka razy wypowiadał się Pan, że dąży do merytorycznej, rzetelnej debaty, a zwłaszcza popieraniu stawianych tez danymi źródłowymi. Z racji tego, że ja sam jako działacz społeczny i analityk danych tematem zanieczyszczeń powietrza i ich wpływu na zdrowie interesuję się od wielu lat, walcząc przy tym z manipulacjami w przekazie publicznym, chciałem zachęcić Pana do tego, aby taką dyskusję kontynuować, aby pewne kwestie zostały ustalone raz na zawsze.
Merytoryczną i rzetelną debatę trzeba rozpocząć od definicji pojęć. To właśnie błędne rozumienie pojęć przekłada się na błędną politykę Krakowa i Małopolski. W literaturze naukowej bardzo rzadko używa się pojęcia smog, a zwykle mówi się o zanieczyszczeniach powietrza. Smog jest zjawiskiem atmosferycznym, do którego powstania kluczowe są odpowiednie warunki pogodowe i geograficzne, a nie spalanie paliw, które może, ale nie musi towarzyszyć podwyższonym stężeniom pyłów. Pyły pojawiające się w powietrzu mogą wynikać choćby z cząstek piasku, który dociera również do Krakowa z nad Sahary.
W dyskusji o smogu często przewija się temat palenia śmieci, choć i tu trzeba zaznaczyć, co przyjmujemy za śmieci, bo dla fanów bezwzględnej walki ze smogiem użycie kartki starego zeszytu do rozpalania w kominku czy spalenie suchej deski np. z rozebranej palety, to są śmieci, co dla ludzi zdroworozsądkowych paleniem śmieciami nie jest. W mojej ocenie problem palenia śmieci jest marginalny, a tak naprawdę społeczeństwu chodzi o dym z niepoprawnego spalania węgla.
Jeśli mówimy już o definiowaniu pojęć, to warto też się zastanowić co rozumiemy za „kopciuch”, choć w przekazie alarmów smogowych powstało już nowe pojęcie – „śmieciuch”.
Społeczeństwo, na bazie przekazu medialnego, który w zasadzie zawsze jest jednolity: brudna kotłownia, szufelka z węglem i czarny dym z komina, za kopciuchy uważa stare piece zasypowe na węgiel, które faktycznie przy złej metodzie opalania kopcą czarnym intensywnym dymem, czego nikt oczywiście nie pochwala.
To właśnie zła metoda palenia w starych piecach, która skutkuje emisją czarnego dymu z komina jest przyczyną zgłoszeń do straży miejskiej z podejrzeniem palenia śmieci. Z oficjalnych statystyk straży miejskiej wynika, że 90% kontroli jest w zasadzie zakłócaniem miru domowego, ponieważ czarny dym z komina nie wynikał ze spalania śmieci, a po prostu ze spalania węgla w zły sposób – co nie jest zabronione do czasu wprowadzenia uchwały o poprawnym spalaniu bez dymu, którą przygotowało Polskie Forum Klimatyczne, jednak nie uzyskuje poparcia władz.
Obecna uchwała antysmogowa dla małopolski wprowadza również zakaz stosowania bezklasowych kominków i pieców na drewno, o czym się w mediach nie mówi i o czym społeczeństwo nie wie. Zatem, alarmy smogowe i zwolennicy bezwzględnej walki ze smogiem, pod pretekstem zrozumiałej walki z „kopciuchami” tj. starymi piecami zasypowymi na węgiel, walczą również z kominkami, piecami kaflowymi i innymi urządzeniami na drewno kawałkowe.
Obszerne uzasadnienie do uchwał antysmogowych (zarówno Krakowa jak i Małopolski) zawiera wiele manipulacji, danych nieaktualnych i wybiórczych. Przytoczę tu tylko kilka.
Największą bzdurą zawartą w uzasadnieniach, jest porównywanie stężeń benzoapirenu, wynikającego ze spalania drewna i węgla, do palenia papierosów. To na bazie tego argumentu alarmy smogowe straszyły społeczeństwo paliwami stałymi, a finalnie taki zapis porównujący krakowskie stężenia benzo(a)pirenu do czynnego palenia tytoniu znalazł się w uzasadnieniu „uchwały antysmogowej”. Jest to skrajnie cyniczna manipulacja, która zakłada, że dym tytoniowy zawiera tylko jedną substancję – benzo(a)piren, podczas gdy w dymie tytoniowym znajdują się tysiące szkodliwych substancji. Faktyczne wypalanie 7 papierosów dziennie przez 10-letnie dziecko miałoby nieporównywalnie gorsze skutki zdrowotne (m.in. na układ nerwowy, uzależnienie nikotyną), niż oddychanie krakowskim powietrzem. W mojej osobistej ocenie uważam za wstyd dla krakowskich elit politycznych i naukowych, że taki zapis znalazł się w tym akcie prawnym. Nawet sam prof. Piotr Kleczkowski, wspierający alarmy smogowe, zarówno przed sądem jak i publicznie przed sejmikiem potwierdził, że nawet 150 krotne przekroczenie normy WHO dla benzo(a)pirenu, ma znikomy wpływ na zdrowie. Wynika z tego, że argument ten był wykorzystywany tylko i wyłącznie po to, by emocjonalnym przekazem straszyć społeczeństwo w celu wywołania poparcia do eliminacji paliw stałych i uzależniania gospodarki i społeczeństwa od gazu. Przypomnę, że narracja alarmów smogowych była wykorzystywana do walki z węglem nie tylko w gospodarstwach domowych, ale również z górnictwem i energetyką węglową i przyczyniła się m.in. do decyzji o wstrzymaniu bloku C w Ostrołęce czy ograniczeniu inwestycji w górnictwo i szkolnictwo górnicze, co obecnie stawia polską gospodarkę w bardzo trudnej sytuacji.
Jeśli już mowa o normach WHO dla zanieczyszczeń powietrza, to należy podkreślić, iż w 2021 roku dokonane zostały drastyczne zmiany norm, przykładowo dla stężeń pyłów PM2.5 średnioroczna norma została obniżona z 10 ug/m3 do 5 ug/m3. Oznacza to, że w 2021 roku średnioroczne stężenia pyłów PM2.5 w Krakowie były na poziomie ok 500% normy WHO. W zaistniałej sytuacji, w zasadzie cały świat ma problem ze smogiem. Trudno zatem nie odnieść wrażenia, że nowe normy WHO zostały wprowadzone przy „wsparciu” biznesowych korporacji w celu forsowania tzw. „zielonego ładu”. Uważam, że polskie środowiska naukowe powinny podjąć próbę podważenia zasadności tych norm w oparciu o wieloletnią ewidencję polskich instytucji, takich jak choćby Narodowy Istytut Onkologii w Warszawie, który prowadzi Krajowy Rejestr Nowotworów. Korzystając z tego rejestru, można zauważyć, iż zachorowalność na raka płuc na Pomorzu, gdzie zjawisko smogu jest bardzo rzadkie, jest znacznie wyższa niż w Małopolsce, gdzie smog jest zjawiskiem częstym.
Jestem zdumiony, iż dotychczas w debacie publicznej dane Krajowego Rejestru Nowotworów dotyczące zachorowalności na nowotwory płuc były zupełnie pomijane w debacie publicznej, również przez profesorów uchodzących za ekspertów w tej dziedzinie.
Jako przedstawiciel niezależnej strony społecznej mogę też otwarcie powiedzieć, że po roku 2020 roku, autorytet WHO jako instytucji stawiającej wytyczne dla zdrowia w oczach znacznej części społeczeństwa zmalał do zera – a lekarze i naukowcy związani z tą organizacją są coraz częściej postrzegani jako dbający jedynie o własne interesy lub interesy korporacji, które finansują badania, które następnie są podstawą do określania wytycznych WHO. Dowodem na kontrowersje wokół działalności i finansowania WHO jest choćby chęć wycofania się z tej organizacji przez USA, zadeklarowana 29 maja 2020 przez Donalda Trumpa, prezydenta USA.
Jako absolwent studiów ekonomicznych UEK i AGH w Krakowie a także podyplomowych studiów Narodowego Banku Polskiego w zakresie polityki monetarnej, mam podstawowe pojęcie o statystyce i uważam za słuszne słowa przypisywane Marka Twain o 3 rodzajach kłamstw: „małe kłamstwa, duże kłamstwa i statystyka”. Zawsze można dobrać tak badaną próbę oraz metody statystyczne, które będą sprzyjać początkowej tezie, którą chce się udowodnić. Efektem tego jest to, że mamy teorie rakotwórczego benzo(a)pirenu z ustaloną normą na poziomie takim, ze jej 150 krotne przekroczenie nie wywołują w zasadzie żadnych negatywnych skutków zdrowotnych. Innymi słowy, można całe życie rok oddychać powietrzem ze stężeniami benzo(a)pirenu z przekroczoną normą WHO a negatywne skutki tego będą znikome. Zupełnie inne byłyby skutki w przypadku oddychania powietrzem ze stężeniami tlenku węgla (czadu) przekraczającymi normę 150 razy. Takim powietrzem faktycznie nie da się oddychać i z pewnością, w zależności od długości ekspozycji, może to prowadzić do zgonu. Czy zatem szanując rolę nauki w życiu publicznym, nie należy podważać fikcyjnych norm, których wielokrotne przekroczenie ma znikomy wpływ na zdrowie, a służą jedynie określonemu lobby? Przypomnę, że badania naukowe służą nie tylko odkrywaniu pewnych zależności, ale również podważaniu wcześniej ustalonych zależności. Jako ciekawostkę podam, że niemieccy naukowcy z Uniwersytetu w Lipsku potwierdzili niedawno paradoks między zanieczyszczeniami powietrza a ociepleniem klimatu. W uproszczeniu, walka ze smogiem sprzyja ociepleniu klimatu, zresztą mówił o tym publicznie dawno temu nawet Stanisław Lem, co jest uwiecznione na krótkim nagraniu, gdzie pali papierosa.
W uzasadnieniu dla uchwały antysmogowej dla Krakowa pada stwierdzenie, że ekspozycja na pyły zawieszone przekłada się na słabszy rozwój intelektualny (strata średnio 3,8 pkt w skali IQ). Jak to się ma zatem do wyników egzaminów maturalnych, w których „smogowa” Małopolska jest co roku na szczycie rankingu, a czyste Pomorze na końcu tego rankingu? (w roku 2019).
Zapisy uchwał antysmogowych pisane były w oderwaniu od polskich realiów. Trudno nie odnieść wrażenia, że pisane były one przez zagraniczne korporacje i podłożone do głosowania uległym politykom. Czemu bowiem ma służyć całkowity zakaz palenia biomasą w Krakowie, który eliminuje nawet najbardziej ekologiczne urządzenia na pelet oraz drewno, w tym piece zgazowujące drewno w procesie suchej destylacji (tzw. „holzgaz”). W efekcie uchwały antysmogowej dla Krakowa ucierpiały małe gospodarstwa rolnicze, które w zasadzie zostały wyeliminowane. Należy mieć na uwadze, że Kraków to nie tylko zabytkowe centrum i osiedla bloków zaopatrzone w tanie ciepło z elektrociepłowni węglowej, ale też takie rejony wiejskie jak Swoszowice czy Wzgórza Krzesławickie, gdzie większość mieszkańców jest pokrzywdzona całkowitym zakazem palenia drewnem. Należy tu przypomnieć, że środowiska rolnicze były zapewniane, że całkowity zakaz paliw stałych nie będzie ich dotyczył. Finalnie zostali jednak oszukani, co jest przejawem dyskryminacji mniejszości.
W wielu materiałach propagandowych za wzór walki ze smogiem stawia się Londyn, przypominając wielki smog londyński w latach 50-tych, który był przyczyną wielu schorzeń, a następnie skutkował wprowadzeniem regulacji dotyczących spalania paliw. Wspomniano o tym również w uzasadnieniu dla uchwał antysmogowych, używając słów „ograniczenia dla paliw stałych”. Jak w praktyce wyglądają te ograniczenia? Otóż, w Londynie nie ma zakazu paliw stałych, a jest jedynie zakaz dymienia. W efekcie tych przepisów można palić nawet węglem, ale wyłącznie tym najwyższej jakości emitującym minimalne ilości pyłów (np. antracyt). Można nim palić w piecu bezklasowym, w zwykłej kozie. Podobnie jest z paleniem drewnem w kominkach, tu ograniczenia są tylko do tego, aby miało wilgotność 20% – ale ten zapis został wprowadzony dopiero w 2021 roku, a zatem 4 lata po wprowadzeniu takiego ograniczenia w uchwały antysmogowej dla Małopolski. Zatem, w Londynie nie ma zakazu palenia paliwami stałymi, jest natomiast zakaz emitowania ciemnego dymu, w skrócie, zakaz dymienia. Konkludując ten wątek – można palić węglem, można palić drewnem pod warunkiem, że nie kopci się dymem. Są to w zasadzie zapisy zgodne z postulatami, które wielokrotnie głosili przedstawiciele Polskiego Forum Klimatycznego, Cechu Kominiarzy, Cechu Zdunów Polskich, Ochotniczych Straży Pożarnych, promując i edukując społeczeństwo w kwestii tzw. bezdymnego palenia metodą „od góry”. Niestety alarmom smogowym ten sprawdzony, najprostszy i najtańszy sposób na walkę ze smogiem nie odpowiada, w efekcie czego postępy w walce ze smogiem są znacznie gorsze, niż mogłyby być.
Całkowitego zakazu paliw stałych, jaki wprowadzono w Krakowie, nie ma w żadnym kraju Europy. Dlatego zasadnym jest przeprowadzenie analizy stanów prawnych istniejących w innych krajach Europy, w których palenie drewnem jest dozwolone i popularne (Szwajcaria, Austria, kraje Skandynawskie).
Jakość powietrza wynika oczywiście z zanieczyszczeń powietrza, które w pewnym stopniu wynikając z nieodpowiedniego spalania paliw. Jednak główne czynniki mające wpływ na zdrowie to przede wszystkim takie parametry jak ciśnienie, temperatura i wilgotność powietrza. Mało się o tym mówi, ale suche powietrze w mieszkaniu ma znacznie bardzie bezpośredni i szkodliwy wpływ na drogi oddechowe, niż przekroczone normy stężenia pyłów zawieszonych. A z suchym powietrzem mamy często do czynienia w sezonach grzewczych, coraz częstsze jest przegrzewanie mieszkań do temperatury 22 stopni w nocy. Warto mieć na uwadze również szkodliwość stężeń dwutlenku węgla, którego 5 krotnie przekroczenie normy w powietrzu (ok 2500 ppm – o co nie trudno przy braku wentylacji) powoduje istotne zaburzenia zdolności decyzyjnych u ludzi (badania Berkeley Lab).
Zwolennicy bezwzględnej walki ze smogiem notorycznie argumentują swoje stanowisko liczbami zgonów z powodu smogu, podając liczbę ok 45 tys. osób. Zarzucają przy tym, że kto nie walczy z paleniem drewnem, ten zabija ludzi, w tym nienarodzone dzieci. Jest to oczywiście skrajna, emocjonalna manipulacja, bazująca na strachu wynikającego z tego, że społeczeństwo nie ma odpowiedniej wiedzy statystycznej. Ta liczba jest liczbą czysto teoretyczną i w istocie rzeczy jest wynikiem symulacji, próbującej zobrazować liczbę przedwczesnych zgonów, które można przepisać zanieczyszczeniom powietrza. Należy podkreślić, że ta liczba wyjęta jest z rankingu krajów UE, gdzie więcej tych „przedwczesnych zgonów” mają takie kraje jak Włochy, Francja, Niemcy czy Wielka Brytania, o czym zwolennicy bezwzględnej walki ze smogiem już nigdy nie mówią. Warto się zastanowić, na ile ta teoria przedwczesnych zgonów ma odniesienie do rzeczywistości. Czy dzięki całkowitemu zakazowi palenia w Krakowie, który obowiązuje od 1 września 2019 roku, w 2020 roku mieliśmy wzrost długości życia w Krakowie? Czy „zaoszczędzono” tysiące istnień ludzkich? Oczywiście, że nie, wręcz przeciwnie. Mieliśmy największy w historii wzrost zgonów, wynikający z ograniczenia dostępu do służby zdrowia, bo to właśnie zamożność i dostęp do służby zdrowia jest kluczowym czynnikiem wpływającym na długość życia społeczeństwa. I tu należy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy obecna polityka antysmogowa Małopolski sprzyja zamożności obywateli? Rok 2021 pokazał dobitnie, że nie. Rosnące rachunki za prąd i gaz, brak możliwości ogrzewania domów drewnem w Krakowie, a co za tym idzie brak możliwości uzyskania wsparcia finansowego (dopłat do węgla i drewna) sprawia, że część społeczeństwa zubożała i będzie musiała ograniczyć wydatki na leki i leczenie, a co więcej, będzie musiała ograniczyć wydatki na ogrzewanie, co będzie sprzyjać przeziębieniom i infekcjom, a następnie obciążać państwową służbę zdrowia.
Nie wiem skąd podczas dyskusji w sejmiku wzięła się teza o tym, że 12% ludzi w Polsce umiera z powodu smogu.
Jedyną liczbą z jaką można się zgodzić odnośnie zgonów wynikających z zatrucia zanieczyszczeniami powietrza, to liczba między 331-418 zgonów rocznie, bo taka była ilość śmiertelnych zatruć gazami (głównie tlenkiem węgla, tj. czadem) w latach 2000-2011. Hospitalizacji z powodu zatrucia tlenkiem węgla w tych latach było między 2557 a 5026 rocznie. To są dane pochodzące z publikacji naukowej prof. dr hab. Michała Krzyżanowskiego i trzech innych autorów pt. „Zgony i hospitalizacje z powodu zatrucia tlenkiem węgla w Polsce”.
W kartach zgonów pacjentów w Polsce nie ma adnotacji o zgonach spowodowanych zatruciem pyłami zawieszonymi czy „smogiem”. Innymi słowy, nie ma danych, w których przyczyną byłoby zatrucie pyłami zawieszonymi czy benzo(a)pirenem. Zatem jakiekolwiek liczby, są czysto teoretyczne i hipotetyczne, które można w różny sposób podważyć.
Przytaczanie przez zwolenników bezwzględnej walki ze smogiem znacznego wzrostu zgonów w Polsce w styczniu 2017 przez smog, które oparte są o „Analiza przyczyn wzrostu liczby zgonów w Polsce w 2017 roku Departament Analiz i Strategii NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA”, są chybione. Oczywiście faktem jest ok 23% wzrost zgonów w tym okresie, ale istotny wzrost zgonów występował w całej Europie, a w wielu krajach nawet wyższy. We Włoszech był to wzrost o 37%, w Hiszpanii 29%, we Francji 26%, w Wielkiej Brytanii 19%, w Niemczech 17%. Ponadto nie trudno znaleźć inne okresy w historii, gdzie wzrost stężeń pyłów nie powodował istotnego wzrostu zgonów.
Powtórzę zatem, jedyne zgony wynikające z zanieczyszczeń powietrza w Polsce, to zgony z powodu zatrucia tlenkiem węgla czy metanem i jest ich ok 300-400 rocznie, a wynikają w dużej mierze z zatrucia piecykami gazowymi, a nie kominkami.
Chciałem zaznaczyć, iż na początku bieżącego roku, gdy kryzys energetyczny narastał, przedstawiłem Sejmikowi postulaty obywatelskiej inicjatywy TAK dla drewna, STOP gazolobby, prezentując przy tym radnym z komisji ochrony środowiska dwa krótkie opracowania analityczne oparte na oficjalnych danych polskich instytucji. Pierwsze, to analiza wpływu zakazu palenia w Krakowie na tle innych miast wojewódzkich, a druga to Uproszczona analiza wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie w miastach smogowych i nie smogowych. Opracowania te zostały przeze mnie zrobione z najwyższą starannością i rzetelnością, a celem podważenie obecnej polityki antysmogowej. Oprócz tego, w ramach obywatelskiej inicjatywy, opublikowałem też szersze opracowanie mające ok 70 stron, będące podsumowaniem mojej kilkuletniej pracy. Jest ona dostępna w wersji elektronicznej obywatelki raport o smogu pod tytułem „Walka ze smogiem – walka o nasze zdrowie, czy o nasze pieniądze?”.
Niestety moje prace przez radnego Tomasza Urynowicza zostały zupełnie bezpodstawnie uznane za „niezwiązane z tematem, paranaukowe teorie spiskowe” mające służyć unieważnieniu uchwały antysmogowej, a ja nazwany „płaskoziemcą”. Te nieprawdziwe, obraźliwe słowa zmusiły mnie do wytoczenia procesu, który choć jest dla mnie przykrym doświadczeniem, to jest również okazją do wyjaśnienia pewnych kwestii związanych ze smogiem. Na dotychczasowych rozprawach zostało potwierdzone, że moje wnioski o zaniżonych normach WHO są zasadne, jak również niepodważalny jest fakt, że w innych miastach wojewódzkich miała miejsce poprawa istotna powietrza bez wprowadzania skrajnie rygorystycznych uchwał antysmogowych jak w Krakowie. Chciałbym, aby moje uproszczone analizy, oparte o oficjalne dane polskich instytucji zostały poddane pod dyskusję i były brane pod uwagę w polityce antysmogowej.
Uważam, że to właśnie Polska jest idealnym państwem do badania wpływu zanieczyszczeń powietrza, z racji jednolitego systemu raportowania oraz skrajnych uwarunkowań środowiskowych.
Pragnę Pana uczulić na wszelkie badania i publikacje naukowe ukierunkowane na badanie wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie, ponieważ często autorzy dobierają dane i metody pod pasującą im tezę badawczą. Czytając i analizując wiele takich opracowań, zauważam założenia i metody statystyczne, które mają sprzyjać określonym tezom – a te tezy są jeszcze upraszczane, a często też przekłamywane przez media, na co mam wiele dowodów.
Znacznie cenniejsze w mojej ocenie są badania prowadzone w kierunku epidemiologii określonych schorzeń w oderwaniu od kwestii zanieczyszczeń powietrza. Mogę tutaj przytoczyć dwie takie publikacje naukowe, z których wynika, że roczne stężenia pyłów znacznie przekraczające normy WHO, nie mają istotnego wpływu na wywołanie choroby astmy oraz hospitalizacji z powodu astmy.
Pierwszą z nich jest praca doktorska pod tytułem „Epidemiologia astmy w Polsce w oparciu o wyniki badania ECAP” autorstwa dr n. med. Jarosława Komorowskiego z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Publikacja jest dostępna w Internecie pod adresem: http://www.ecap.pl/doktorat.pdf . Warto go przeglądnąć. W tymże badaniu zostało wzięło udział ponad 20 tys. osób w latach 2006-2008 na podstawie ankiet, przeprowadzono w 8 ośrodkach wielkomiejskich oraz w jednym regionie wiejskim na terenie Polski. Z tego opracowania nie wynika, aby te znacznie wyższe zanieczyszczenia powietrza w Krakowie przyczyniały się do znacznie częstszego występowania astmy niż w innych miastach, np. Gdańsku. Widoczna jest natomiast znaczna różnica między terenami miejskimi, a wiejskimi, gdzie astmy jest znacznie mniej. Może to wskazywać, iż bardziej istotny wpływ na astmę mają zanieczyszczenia częście występujące w dużych miastach, tj. tlenki azotu (NOx) czy ozon (O3).
Kolejną wartą uwagi publikacją w kwestii astmy jest opracowanie pt. „Epidemiologia astmy oskrzelowej u osób dorosłych w województwie śląskim na podstawie wtórnych danych epidemiologicznych”. Wg badań epidemiologicznych badań z 2016 r. na Śląskim Uniwersytecie Medycznym (E. Niewiadomska i M. Kowalska) w województwie śląskim w latach 2006-2010 zachorowalność na astmę najniższa była właśnie w powiecie rybnickim i wodzisławskim (gdzie oprócz domowych pieców są elektrownie i koksownie). W tym czasie roczne stężenia pyłów PM10 na oficjalnych stacjach pomiarowych w tych miastach były znacznie (35-41%) wyższe, niż na pozostałych stacjach pomiarowych na Śląsku. W powiecie rybnickim najmniej było również hospitalizacji z powodu astmy.
W uzasadnieniu dla uchwały antysmogowej dla Krakowa pada stwierdzenie, że ekspozycja na pyły zawieszone przekłada się na słabszy rozwój intelektualny (strata średnio 3,8 pkt w skali IQ). Jak to się ma zatem do wyników egzaminów maturalnych, w których „smogowa” Małopolska jest co roku na szczycie rankingu, a czyste Pomorze na końcu tego rankingu? (w roku 2019).
Urząd obecnie finansuje w mediach społecznościowych kampanię marketingową „#KlimatDlaPokoleń”, która, sądząc po komentarzach i reakcjach, jedynie irytuje większość odbiorców. Pod postem z dnia 29 września 2022 na profilu Eko-małopolska dla klimatu, na 364 reakcje, tylko 31 to pozytywne. Z ok 76 komentarzy, 90% to negatywne komentarze. Czy te pieniądze, wydawane z programu LIFE, są wydawane rozsądnie? Czy nie lepiej przeznaczyć środki na rzetelną edukacje o której mówili kominiarze podczas obrad 26 września i rzetelne raporty naukowe dotyczące analiz przepisów antysmogowych?
Podsumowując, przychylam się do prośby prof. Tadeusza Juliszewskiego z Uniwersytetu Rolniczego, którą odczytał podczas ostatnich obrad radny Stanisław Pasoń. Zachęcam Pana jako profesora z AGH oraz Przewodniczącego Sejmiku, do podjęcia działań do zorganizowania debaty opartej na rzetelnej wiedzy. Być może najlepszym krokiem ku temu byłoby zorganizowanie kolejnej konferencji „Czyste niebo nad Krakowem, jak daleko, jak blisko”, którą Fundacja dla AGH w styczniu 2019 roku zorganizowała w Teatrze Juliusza Słowackiego w Krakowie. W mojej działalności spotkałem się z opracowaniami dra hab inż. prof. AGH Pawła Bogacza, które uważam za bardzo cenne dla opinii publicznej wiem, że zależało mu na kontynuacji konferencji „Czyste niebo nad Krakowem”, którą współorganizował. Być może przy Pana wsparciu i zaangażowaniu urzędu marszałkowskiego taka kontynuacja będzie możliwa. Być może udałoby się z takiej konferencji ostatecznie ustalić pewne fakty, obalić pewne mity, fałszywe dogmaty oraz zrewidować dotychczasową politykę antysmogową i na tej podstawie wyznaczyć nowe wytyczne w celu zmian przepisów na realne, rozsądne i spójne.
Być może również, na takiej konferencji udałoby się znaleźć odpowiedź na zagadkę, którą ja od 3 lat próbuję rozwiązać. Chodzi o odpowiedź na pytanie, skąd wynika różnica w stężeniach benzo(a)pirenu w Zgorzelcu (niemieckie Goerlitz) między stacjami pomiarowymi po polskiej i niemieckiej stronie. Stacje pomiarowe po polskiej stronie wykazują stężenia benzo(a)pirenu wielokrotnie wyższe, niż oddalona o 2,5 km stacja pomiarowa po niemieckiej stronie. W odniesieniu do Krakowa, odległość ta to mniej więcej dystans między Rynkiem Głównym a Rynkiem Podgórskim. Przykładowo, średnioroczne stężenia w roku 2015 wynosiły odpowiednio 0,75 ng/m3 po niemieckiej stronie i 3,58 ng/m3 po polskiej stronie. Na przestrzeli lat 2010-2020 średnio stężenia były ok 4,3 razy wyższe po polskiej stronie. Odpowiedzi na to pytanie mogą być dwie. Pierwsza – zanieczyszczenia powietrza wynikające ze spalania paliw nie migrują w istotnym stopniu dalej niż 2,5 kilometra, co podważałoby tezę, że obwarzanek truje Kraków. Druga – niemieckie instytucje używają innych metod i urządzeń pomiaru, dzięki czemu mają znacznie niższe pomiary niż Polska, co w mojej ocenie byłoby skandalem. Faktem jest, że stężenia benzo(a)pirenu na polskich stacjach pomiarowych dokonywane są raz na tydzień – w poniedziałki, nie wiadomo o której godzinie, co może mieć istotnych wpływ na poziom stężeń średniorocznych. Natomiast niemieckie instytucje dokonują pomiaru co 3 dni, więc na pewno jedna różnica w metodach pomiarowych jest.
Zakładając, że stężenia benzo(a)pirenu są skorelowane z pyłami PM10, które mierzone są co godzinę, moment pomiaru może skutkować różnicą pomiarów rzędu 50%. Upraszczając, ustanowienie godziny pomiaru np. na godz. 12:00 da znacznie niższe średnioroczne wyniku pomiarów niż ustawieni godziny pomiaru na godz. 20:00.
Konkludując, niezwykle ważne i pilne jest ustalenie faktów obalających emocjonalne manipulacje i fałszywe dogmaty dotyczące smogu i zdrowia oraz rozpoczęcie rzetelnej debaty społeczno-naukowej i kampanii informacyjno-edukacyjną dla społeczeństwa.
Myślę, że fakt, iż Pan Profesor jako naukowiec doświadczony w analizie danych jest zarówno przedstawicielem władz Sejmiku będzie sprzyjał merytorycznej i rzeczowej debacie i obraniu poprawnego kursu w polityce antysmogowej.
Z poważaniem
Bartłomiej Krzych
Załącznik: Linki do artykułów źródłowych związanych z apelem.
26 września 2022 w Sejmiku Małopolskim odbyła się debata w sprawie zmian w uchwałach antysmogowych. Pan Bartek (Bartłomiej Krzych) jako przedstawiciel Stowarzyszenia Otwarta Wieliczka i obywatelskiego komitetu TAK dla palenia drewnem, STOP gazolobby reprezentował ok 2,5 tys osób sprzeciwiających się zakazom palenia drewnem, którzy podpisali inicjatywę #TAKdladrewna Całe nagranie obrad jest tutaj: https://bip.malopolska.pl/umwm,a,2168083,nagranie-lix-sesji-sejmiku-wojewodztwa-malopolskiego.html
Uczelniane zarobki dwóch radnych Tarnowa i Nowego Sącza wzrosły za nowego rektora o 100 %. W 2021 r. jeden „dorobił” na UEK ponad 300 tys. zł, a drugi 500 tys. Łącznie tylko tych dwóch polityków w 2021 na UEK zarobiło niemal tyle, co roczne koszty utrzymania basenu, który rektor zamknął. A to nie koniec, bo oszczędności mają iść na kolejne podwyżki, a dla studentów zamiast basenu będą piesze wycieczki…
Obecny przewodniczący Rady Miasta Nowy Sącz jest zarazem pracownikiem Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Krzysztof Głuc związany z posłem Jarosławem Gowinem (był jego doradcą). Poniżej artykuł na ten temat.
Wg oświadczenia majątkowego radny z Nowego Sącza zarobił w 2021 roku na działalności związanej z Uniwersytetem Ekonomicznym ok PÓŁ MILIONA: To dwa razy więcej, niż w 2019 roku. Szczegóły na porównaniu dochodów z oświadczenia majątkowego
Jak dobrze widać z oświadczeń majątkowych, ogromne kwoty zarobione na uczelni to nie jedyne dochody uczelnianego polityka z Nowego Sącza.
Drugi uczelniany polityk, który za nowego rektora podwoił swoje zarobki, to Jakub Kwaśny, obecny przewodniczący rady Miasta Tarnowa. Związany był wcześniej z SLD, potem został współzałożycielem formacji politycznej Inicjatywa Polskiej Barbary Nowackiej – obecnej posłanki Koalicji Obywatelskiej. Jego etaty i usługi w 2021 roku kosztowały Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie ponad 313 tys zł, szczegóły na oświadczeniach majątkowych za 2019 i 2021 rok
Jak widać, tylko tych dwóch polityków z Tarnowa i Nowego Sącza kosztowało Uniwersytet Ekonomiczny ponad 800 tys zł, a zatem niewiele mniej niż koszty utrzymania basenu. Wg informacji prasowych, roczne oszczędności z zamknięcia basenu maja wynieść 1 mln zł. Łączne oszczedności na oświetleniu i materiałach mają wynieść ok 3 mln zł i trafić na… podwyżki dla pracowników.
Jak pisze radio Kraków:
„Uczelnia te dodatkowe 3 miliony złotych chce przeznaczyć na podwyżki dla pracowników uczelni.”
A studenci? zamiast basenu, mają chodzić na piesze wycieczki… To nie żart, wg artykułu w serwisie eska.pl
„ Będziemy musieli organizować jakieś wycieczki piesze, żeby mogli zaliczyć przedmiot Wychowania Fizycznego.” – mówi Sławomir Żuk, właściciel szkółki pływackiej i pracownik Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
Nie wiadomo ile ci dwaj radni zarobią w 2022 roku na uczelni, ale warto mieć na uwadze, że pod koniec roku radni przyznali sobie ok 80% podwyżki – bo takie podwyżki były w radach miast w całej Polsce. Jak można przeczytać, Jakub Kwaśny jako przewodniczący Rady Miasta Tarnowa zarobi w 2022 r. 4,3 tys miesięcznie, a wiec 50 tys rocznie w porównaniu do 32 tys w 2021 r.
Prof. Stanisław Mazur jest od 2 lat rektorem Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Niedawno pojawił się sondażu wyborczym jako kandydat na Prezydenta Miasta Krakowa.
Niestety wygląda na to, że nowy rektor swoje stanowisko wykorzystuje do budowania kapitału politycznego, kosztem jakości świadczonych przez uczelnię usług dla studentów i możliwości rozwoju. Zamykanie basenu i wysyłanie studentów na „piesze wycieczki”, które mogą sobie zrobić sami, jest w symbolem braku szacunku dla studentów.
Zwracam się z prośbą do mediów o nagłośnienie tematu.
OŚWIADCZENIE UCZELNI
Wg uczelnie to nie podwyżki. Jak to rozumieć?
Wychodzi, ze TE PIENIĄDZE SIĘ IM PO PROSTU NALEŻAŁY!..
Jako absolwent Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie na Wydziale Finansów, a obecnie niezależny bloger i działacz społeczny, wyrażam wstyd i ubolewanie nad zaistniałą sytuacją.
Artykuł jest formą krytyki działań rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie w związku z horrendalnymi podwyżkami płac uczelnianych polityków i zamknięciem basenu dla studentów. Jednocześnie jest to forma apelu, o ograniczenie wygórowanych płac dla pracowników mających inne źródła dochodu i uruchomienie basenu dla studentów.
Apel odnosi się również do rektorów innych uczelni, którzy planują oszczędności uderzające w studentów.
Skąd mam oświadczenia majątkowe uczelnianych polityków? Dostępne są w Internecie, każdy może sprawdzić sam:
150 razy przekroczona norma benzoapirenu ze spalania drewne ma znikomy wpływ na zdrowie. Dlaczego zatem strasznono „silnie rakotwórczym” benzo(a)pirenem, a na jego podstawie dla poszczególnych miast alarmy smogowe i media wyliczały ilość wypalonych papierosów przez dzieci? Tu można pobrać opracowania o których mówi Pan profesor. http://badtek.webd.pro/stop-gazolobby/ #TAKdladrewna #STOPgazolobby
Posłuchajcie nagranie z sali rozpraw.
Opracowania, o których mowa, można pobrać stąd: http://badtek.webd.pro/stop-gazolobby/
Mija pół roku od rosyjskiej agresji na Ukrainę, w Rosji nazywanej specjalna operacja której celem jest demilitaryzacja i denazyfikacja Ukrainy. Ukraiński naród wykazał się zaskakującą odpornością i determinacja w obronie ojczyzny, jednak okupione jest to ogromnymi stratami, które z każdym dniem rosną. Rosyjskie cele zostały z grubsza osiągnięte: wpływowy i nacjonalistyczny pułk Azow został rozbity, a bez zachodnich dostaw sprzętu Ukraińskie wojsko nie miałoby się już czym bronić. Działania militarne na Ukrainie trwają, tymczasem sankcje na Rosję, początkowo dotkliwe dla Rosjan, coraz mocniej uderzają w Europe. Rosnące z każdym dniem koszty energii i gazu potęgują obawy o europejska gospodarkę, a bez silnej i stabilnej Europy, nie będzie stabilnej Ukrainy, a destabilizacja grozi też Polsce. Na wojnie najwięcej zyskują Stany Zjednoczone, które zbijają kokosy na dostawach gazu i uzbrojenia, zyskując doświadczenie wojenne i zarazem ograniczając swoje ryzyko do minimum.
Z perspektywy czasu możemy powiedzieć, że rozpoczęta 24 lutego rosyjska specjalna operacja wojskowa nie poszła zgodnie z planem, a to głównie dzięki bohaterskiej odwadze ukraińskich żołnierzy, przy zachodnim wsparciu, w tym ogromnym wsparciu logistycznym, gospodarczym i militarnym Polski, a także tym ludzkim – społecznym Polaków, którzy wykazali się ogromnym sercem..
Nie mniejsza determinacja wykazuje się Rosja, która mimo ogromnych strat swoje cele już z grubsza osiągnęła, choć za pewne kosztem znacznie większym, niż zakładali rosyjscy decydenci. To jednak nie oznacza, że z takim czarnym scenariuszem Rosjanie się nie liczyli i nie przygotowywali. Rosyjskie służby od wielu lat uzależniały Europę od swoich dostaw energii i to właśnie ten czynnik w tej całej wojnie może rozstrzygać o warunkach zakończenia wojny.
Sankcje na Rosja w początkowej fazie były odczuwalne przez Rosję, ale z czasem z coraz większa siła uderzają w Europe. Było to oczywiste, bo wzajemny handel miedzy Europa a Rosja nie wynikał z miłości, ale z korzyści gospodarczych. Rosja dostarczała Europie tanie węglowodory (gaz, ropę, węgiel), dzięki czemu Europa rozwijała się przy stabilnych, relatywnie niskich cenach energii.
Mimo głośnych zapowiedzi bankructwa i zapaści, sytuacja gospodarcza Rosji się stabilizuje. Polityka gaz-za ruble ustabilizowała kurs rosyjskiej waluty, który umocnił się o polowe do złotego (przed wojna za 100 rubli płacono 5 zl, obecnie 8 zl).
https://stooq.com/q/?s=rubpln&c=3y&t=c&a=lg&b=1
Inflacja w Rosji, która początkowo wystrzeliła na skutek sankcji ,zaczyna spadać i jest już niższa niż w Polsce (w Rosji 15,1%, w Polsce 15,6% – dane za lipiec 2022).
Spada też oprocentowanie kredytów i rosyjskich obligacji skarbowych, które obecnie mają podobną rentowność (wiarygodność) jak obligacje węgierskie (Rosja 9,2%, Węgry 8,6%, Polska 6%). Widmo rzeczywistego bankructwa Rosji, które było dość realne w marcu, gdy rubel się drastycznie osłabiał rentowności rosyjskich obligacji dochodziła do 20% obecnie się oddala.
https://stooq.com/q/?s=10ruy.b&c=3y&t=c&a=lg&b=1
Zatrudnienie (przynajmniej oficjalnie) utrzymuje się w Rosji bez istotnych zmian, a realne dochody Rosjan spadły nieznacznie – o 2% tak wynika z analiz Ośrodka Studiów Wschodnich, który w ostatnich dniach opublikowało film dotyczący rosyjskiej gospodarki:
Trzeba mieć na uwadze, że poziom życia w Rosji, gdzie większość ludzi nie ma dostępu do toalety w domu, jest znacznie niższy ,niż w Europie. Co a tym idzie rosyjskie społeczeństwo jest bardziej odporne na kryzysy gospodarcze, a z racji znacznie zwiększonej produkcji rolnej w ostatnich latach, głód Rosji nie grozi. Tym bardziej kryzys energetyczny, bo węgla, ropy i gazu w Rosji obecnie jest nadmiar. Na zimę są bezpieczni.
Inaczej sytuacja wygląda w Europie. Ceny energii drastycznie wzrosły i końca wzrostów nie widać, to z kolei hamuje gospodarkę i napędza inflacje, co oznacza stagflacje, zjawisko nie widziane od pokoleń, zwłaszcza w Polsce, gdzie młode pokolenie przyzwyczajone jest do tego, że przyszłość może być tylko lepsza.
Ograniczone dostawy gazu z Rosji do Europy wywindowały ceny hurtowe gazu ziemnego dziesięciokrotnie. W połowie 2021 roku kontrakt gazu ziemnego na europejskim rynku kosztował 20 euro, obecnie jest to ok 250 euro. Dzięki tym wzrostom cen, dochody Rosji z importu nie spadają, mimo znacznego spadku dostaw gazu do Europy. W dużym uproszczeniu, przyrównując gaz do jabłek, Rosja zamiast sprzedawać 100 jabłek po cenie 5 zł jak przed wojną, obecnie sprzedaje 20 jabłek po 50 zł…
Podobnie jest z energia elektryczna. Ceny dostaw prądu na przyszły rok rosną niemal z każdym dniem. Na warszawskiej Towarowej Giełdzie Energii tylko w ciągu ostatnich 2 miesięcy cena 1 Megawatogodziny z dostawa w godzinach szczytu wzrosła ponad dwukrotnie, z ok 1300 zl, do 3000 zl za MWH.
Rosnące koszty energii, wraz z dodatkowo rosnącymi kosztami kredytów, dają się powoli we znaki polskiej gospodarce, o czym świadczą ostatnio podane dane PKB:
Na wojnie najwięcej zyskują Stany Zjednoczone, które zbijają kokosy na dostawach gazu LNG i uzbrojenia do Europy, do tego testują swoje technologie i pozyskują rosyjska technologie , będąc zarazem z dala od linii frontu i w minimalnym stopniu narażając swoje wojska na straty. To w interesie USA jest kontynuacja tej wojny i kryzysu osłabiającego Rosję i Europę. Stąd mamy takie propagandowe zagrywki ze strony USA jak raport naukowców z Yale, gdzie w analizach wykazano rychły upadek gospodarczy Rosji.
Bądźmy rozsądni, gdyby w Rosji gospodarczo byłoby tak źle, to byłoby to widoczne gołym okiem i niepotrzebne by były ekspertyzy naukowców z Yale. Takie analizy są robione w celu wzbogacenia antyrosyjskiej propagandy i podtrzymania nastrojów do kontynuacji wojny na Ukrainie, bo już za chwile Ukraina zwycięży, a Rosja upadnie. W taką propagandę zapewne wierzyli tez przedstawiciele polskich władz, który wyszły przed szereg prowadzając embargo na rosyjski węgiel, zapewne z przekonaniem że będzie to gwóźdź do trumny Putina. Tymczasem dla Rosji, polskie embargo jest bez znaczenia, a embargo uderzyło najbardziej w Polskę.
Zatem ta wojna to klasyczny przypadek, gdzie dwóch się bije, a trzeci korzysta. Na wojnie i sankcjach traci zarówno Rosja jak i Europa, a korzysta USA.
Jest jednak zasadnicza różnica miedzy Europa a Rosja. W Rosji, oprócz tego, że mróz i głód im nie grozi, a większość społeczeństwa ma niskie oczekiwania co do poziomu życia, władza też nie musi się zbytnio obawiać protestów i buntu społecznego.
Inaczej jest w Europie. Rosnące ceny prądu i gazu, a co za tym idzie innych produktów, a w Polsce dodatkowo rosnące raty kredytów, powodują narastające niepokoje społeczne i obawy polityków, którzy nie chcą narazić się wyborcom.
O ile w początkowej fazie wojny przeciętny Europejczyk solidaryzował się z Ukraina i popierał sankcje, o tyle teraz pojawia się coraz wiece wątpliwości. Warto sobie zadać pytanie, czy europejskie narody będą chciały zaciskać pasa, likwidować firmy, tracić prace, a nawet marznąć w imię… no właśnie, w imię czego? Czy chcemy mieć nieustającą wojnę na wyniszczenie Ukrainy i kryzys gospodarczy w Europie? Powoli dochodzi do zmian społecznych w Europie, już teraz w Polsce doszło do radykalnej zmiany nastawienia do węgla – ponad 70% społeczeństwa domaga się zwiększenia wydobycia, bo w końcu zdali sobie sprawę choćby z tego, że ciepło i prąd w ich domach nie pochodzi z grzejnika i gniazdka, ale głównie z elektrociepłowni opalanych węglem.
Po pół roku wojny niektóre miasta w Ukrainie nie nadają się do zamieszkania zwłaszcza w zimie, mowa tu na przykład o Mariupolu. Wiele miejscowości na wschodniej Ukrainie ma problemy z dostępem do podstawowych mediów i produktów. Z każdym dniem rośnie liczna wystrzelonych rakiet, pocisków altyleryskich, wyrzuconych granatów i ustawionych min. Każdy rejon działań zbrojnych staje się niebezpieczny na lata z uwagi na miny i niewybuchy.
Zniszczonych jest wiele strategicznych obiektów infrastruktury, kluczowe drogi, mosty huta Azowstal w Mariupolu. Ukraińska waluta jest wymienialna dzięki Narodowemu Bankowi Polskiemu, który wziął na siebie obowiązek utrzymania sztywnego kursu do hrywny.
Każdy dzień to rodzinne tragedie, przybywa martwych i rannych żołnierzy ukraińskich, zdrowie i majątek tracą również cywile. Traumy pozostaną w głowach nawet żywych i zdrowych żołnierzy ukraińskich i po powrocie do domów mogą okazać się zupełnie innymi ludźmi, nie radzić sobie.
Czy Ukraina ma szanse nie tylko odzyskać, ale utrzymać i odbudować utracone tereny? Kto będzie chciał się tam sprowadzać i inwestować, mając świadomość, że Rosja znów może zaatakować?
Ukrainy samej w sobie nie będzie stać na odbudowę zniszczonych terenów, a Europa pogrążona w kryzysie gospodarczym i być może też konflikcie politycznym, też może nie być w stanie udzielić odpowiedniej pomocy. Krym, Ługańsk, Donieck, Mariupol, Cherson trzeba odpuścić, zachowując Odesse i dostęp do morza Czarnego. To przykładowy kompromis, który może pozwolić Ukrainie przetrwać i się odbudować.
Dalsze działania wojenna mające na celu zniszczenie Rosji, może się okazać zagładą dla całej Ukrainy, która przez te ostatnie pół roku zbudowała swoja nową historie. I nawet jak Ukraina formalnie przetrwa, to społeczeństwo nie będzie z tej wojny mieć korzyści, bo bez swojego kapitału gospodarka się nie ożywi, a zagraniczny kapitał będzie oczekiwał wpływów i zysków – a co za tym idzie, Ukraina nie będzie niepodległa, lecz pod wpływem zachodnich polityków i korporacji.
Żal jest Ukraińskich rodzin, które straciły majątek, żal jest dzieci, które nie widują swoich ojców, zwłaszcza tych, którzy ich już nigdy nie zobaczą.
Ukraiński naród musi zdecydować, czy chce przetrwać i się odbudować, czy być tylko historią. Jako Polacy pomogliśmy w trudnej, zaskakującej sytuacji, ale trudno dostrzec sens kontynuacji wojny na wyniszczenie której główne korzyści mają amerykańskie korporacje paliwowe i militarne, notujące już obecnie rekordowe zyski dzięki wysokim cenom surowców.
Jeśli Ukraina chce przetrwać i nie zaprzepaścić tego, co wywalczyli jej bohaterowie przez ostatnie pół roku, musi wykazać się rozsądkiem i pójść na kompromis, by zakończyć te wojnę. Polacy okazali dobre serce dla ukraińskich rodzin w nadzwyczajnej sytuacji, ale zapał do dalszej pomocy już wygasł, a przy zapaści gospodarczej w Polsce i ewentualnych sabotażach lub atakach rosyjskich może przerodzić w rosnącą wrogość i niechęć do wspierania Ukrainy. Zima będzie trudna, a Polacy oszczędzający na ogrzewaniu nie będą zbyt skorzy do przyjmowania ukraińskich uchodźców uciekających już nie tylko przed wojną, ale przed zimnem.
Dalsze decyzje Ukrainy pod dyktando polityczno-biznesowej gry USA i nieustępliwa wojna z Rosja doprowadzi do osłabienia całej Europy i stopniowego wyniszczania Ukrainy, w efekcie czego faktycznie może dojść do takiego podziału terytorium Ukrainy, jaki kiedyś wymyślił Putin na sopockim molo, i jakie teraz przywołuje rosyjska telewizja. W takim wariancie Ukraina straciłaby nie tylko Krym, Donieck Ługańsk Mariupol i Chersoń, ale również Charków oraz co najbardziej wartościowe – Odessę i dostęp do morza.
Podsumowując: przy trwającej wojnie na Ukrainie, nadchodząca zima będzie z pewnością trudniejsza dla Ukraińców i Europejczyków, niż dla Rosjan. Aspekty gospodarcze związane z brakiem dostaw surowców z Rosji mogą okazać się decydujące w tej wojnie, bo cała Europa nie będzie marznąc i umierać w imię fikcyjnej integralności Ukrainy. Niestety takie są uwarunkowania gospodarcze wynikające z wieloletniej pro-rosyjskiej polityki energetycznej w Europie. Putin to wie i to element jego gry. Kryzys gospodarczy w Europie może doprowadzić do takiej sytuacji, w której Ukraina pozostanie bez odpowiedniego wsparcia i przegra o wiele więcej, niż obecnie jest w stanie ugrać, a wtedy cały wysiłek i bohaterska postawa narodu pójdzie na marne. A jest to scenariusz coraz bardziej realny zwłaszcza w kontekście konfliktu na Tajwanie, na którym USA muszą się coraz bardziej koncentrować.
Tutaj mapa terenów Ukrainy kontrolowanych przez Rosję
Tutaj dla niewtajemniczonych, obecna (formalna) mapa obwodów na Ukrainie:
A tak kształtowały się preferencje wyborcze w 2010 roku podczas wyborów prezydenckich (niebieskie to pro-rosyjski Janukowycz, różowe to pro-zachodnie Tymoszenko)
Stosując te samą logikę (porównanie II kwartału z IV kwartałem) można napisać, że gospodarka Polski skurczyła się już o 13%! To oficjalne dane Głównego Urzędu Statystycznego, który każdy może sprawdzić w Internecie na poniższej stronie, wybierając „rachunki narodowe” KWARTALNIE
W gospodarce jest sezonowość i IV kwartał ma zawsze największe PKB, wiec porównywanie II kw z IV kw jest bez sensu. Porównuje sie kwartał do kwartału poprzedniego roku, albo kwartał do poprzedniego kwartału wyrównany sezonowo.
Porównywać II kw z IV kw może tylko ekonomiczny debil i albo manipulant.
Póki co gospodarka Rosji radzi sobie z sankcjami lepiej niż się spodziewano, a sankcje coraz bardziej doskwierają Europie. I stąd są potrzebne takie propagandowe kłamstwa i manipulacje, żeby ludzie w Polsce myśleli: no u nas robi się gorzej, ale tam w Rosji to dopiero jest przejebane!Jeszcze chwila i zdechną!
Nie zdechną. Społeczeństwo rosyjskie jest znacznie bardziej odporne na kryzys niż Europa. W Rosji 2/3 osób nie ma kibla w domu, żyją skromniej.
Co innego w Europie, gdzie codziennie rano musi być caffee latee, a braków ogrzewania nikt nie dopuszcza do myśli. Innymi słowy, Rosja poradzi sobie lepiej bez dóbr luksusowych, niże Europa bez energii z Rosji.
Oczywiście gospodarka Rosji odczuwa skutki sankcji, realnie gospodarka Rosji kurczy się o ok 3-4%, ale w zimie to Europa będzie miała kryzys, bo stanie część przemysłu z powodu braków energii i suma summarum Europa może być bardziej poszkodowana. Czesi krajów Europy to wie, wiec będzie naciskać na pokój z Rosją, ale Amerykanie (a za nimi Polska) będą dążyć do tego by wojna trwała, bo amerykanom to nie przeszkadza. Osłabia się Europa, osłabia się Rosja, w skrócie: gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta. Przykładowo, Amerykanie będą Europie sprzedawać uzbrojenie więcej droższego gazu LNG, który zastępuje rosyjski gaz.
Władze Krakowa skazały mniejszość swoich mieszkańców na drogi gaz, zabraniając im palić w kominkach drewnem, a nawet peletem i to w najnowocześniejszych urządzeniach. Takiego zakazu nie ma nigdzie w Europie – bogaty Londyńczyk może palić drewnem w kopciuchu, ale biedna babcia z Nowej Huty czy Swoszowic musi słono bulić za gaz albo marznąć, a dopłat do węgla nie dostanie. Tymczasem większość mieszkańców Krakowa, domagająca się radykalnej walki ze smogiem, sama ma tanie ciepło z węgla za pośrednictwem elektrociepłowni w Łegu. Co się stanie, gdy w zimie węgla zabraknie albo elektrociepłownia ulegnie awarii z powodu złej jakości węgla lub zostanie uszkodzona w wyniku rosyjskiego sabotażu?Czy dojdzie do powtórki ze stycznia 2004,kiedy to znaczna część Krakowa została bez ogrzewania?
Od 1 września 2019 roku w Krakowie na mocy tzw. „uchwały antysmogowej” obowiązuje całkowity zakaz paliw stałych, tj. węgla, drewna i peletu. W instalacjach domowych dozwolone są tylko gaz i olej opałowy – nota bene – paliwa kopalne, podobnie jak i węgiel, z którego ciepło ma większość mieszkańców Krakowa za pośrednictwem elektrociepłowni w Łegu. Warto też pamiętać, że nawet ci, co mają pompy ciepła – w zimie zużywają prąd wytworzony z węgla. W skrócie – niemal cały Kraków ma ciepło z paliw kopalnych, od których Unia Europejska nakazuje odchodzić, a zabroniono odnawialnych źródeł energii, tj biomasy (drewna i peletu). Zabawne, że niektórzy postępowi politycy stawiają Kraków jako wzór walki o ekologie i klimat.
Zakazywanie stosowanie drewna i peletu nawet w najnowocześniejszych kominkach i piecach, które nie przyczyniają się do smogu, doprowadziło do uzależnienia części mieszkańców i przedsiębiorców od gazu. Z tego powodu, musiało na przykład zniknąć cześć małych pizzerii, które wypiekały ciasto w tradycyjnych piecach na drewno. Ponadto, na początku tego roku, przedsiębiorcy – klienci PGNiG, największego dostawcy gazu w Polsce, dostali pisemną informacje, że są w pierwszej kolejności do odcięcia w przypadku braku gazu. O ile w innych miastach Polski firmy mogą korzystać z pieców na drewno, pelet czy węgiel, o tyle w Krakowie jest to zakazane. I co zrobią krakowskie firmy, gdy braknie gazu dla nich?
Przy wprowadzaniu zakazu drewna i węgla w Krakowie, powoływano się na sukces Londynu w walce ze smogiem, ukazując go jako wzór. Mało się jednak mówi o tym, że w Londynie nigdy nie zakazano spalania paliw stałych – co więcej, nadal można tam palić drewnem w kopciuchach. Przepisy zakazują jedynie emitowania ciemnego dymu oraz palenia mokrym drewnem (ten zapis wszedł dopiero w 2021 r.). Innymi słowy, w Londynie można legalnie palić drewnem w starym kopciuchu czy kominku, który nie ma certyfikatu, pod warunkiem, że nie kopcimy z komina ciemnym dymem. Jedynie nowe kominki i piece muszą spełniać normy Eco-design – ale taki wymóg od 2022 tyczy się całej Unii Europejskiej. Instrukcje palenia drewnem w Londynie można przeczytać poniżej na oficjalnej stronie miasta: https://www.london.gov.uk/what-we-do/environment/pollution-and-air-quality/guidance-wood-burning-london
Głównym motywem do wprowadzenia całkowitego zakazu były względy zdrowotne. Straszono Krakusów przedwczesną śmiercią i rakiem płuc. Wykorzystywano grę na emocjach, twierdząc, że każde dziecko w Krakowie wypala paczkę papierosów tygodniowo. W skrócie, z osób palących drewnem zrobiono morderców dzieci, tak jak na załączonej grafice, która widniała na billboardach.
Nikt oczywiście nie podawał przy tym oficjalnych statystyk dotyczących długości życia w Krakowie, a te wskazywały, że mimo smogu mieszkańcy Krakowa żyją najdłużej w Polsce. Ukrywano też oficjalne dane GUS, wg których na Pomorzu, gdzie smogu w zasadzie nie ma, zachorowalność na raka płuc jest o połowę wyższa niż w Małopolsce. Wypalone przez dzieci papierosy to oczywiście zwykła manipulacja, polegająca na porównaniu tylko jednej substancji znajdującej się w powietrzu jak i w dymie tytoniowym – benzo(a)pirenu, podczas gdy dym papierosowy zawiera tysiące toksycznych związków, w tym wysokie stężenia tlenku węgla, który zakwasza organizm, co z kolei przyczynia się do rozwoju komórek nowotworowych.
Oczywiście nie można negować tego, że piece należy wymieniać i dbać o czyste powietrze. Problem jednak w tym, ze do poprawy powietrza nie trzeba aż tak radykalnych działań, jak całkowity zakaz paliw stałych. Po dwóch latach funkcjonowaniu zakazu i wyeliminowaniu niemal wszystkich kopciuchów, Kraków nadal bywa na czele światowego rankingu smogowych miast. Tak było choćby 16 i 31 grudnia 2021 oraz 1 marca 2022. Mało tego, jeśli chodzi o średnioroczne stężenia benzoapirenu, to mimo całkowitego zakazu palenia, w 2020 Kraków miał najwyższy poziom zanieczyszczeń ze wszystkich miast wojewódzkich w Polsce. Co więcej, od czasu podjęcia „uchwały antysmogowej dla Krakowa” powietrze w Krakowie co prawda się poprawiło, ale najmniej ze wszystkich miast wojewódzkich. Lepsze powietrze ma na przykład Łódź, gdzie nadal funkcjonuje ok 40 tys. starych pieców, czyli dwa razy więcej niż w „krakowskim obwarzanku” (gminach ościennych). Oczywiście, pojawią się zaraz głosy, że Kraków ma specyficzne położenie oraz słabsze wiatry i stąd gorsze powietrze niż w Łodzi. Ale czy władze Krakowa dbają o odpowiednie przewietrzanie miasta? Oczywiście, że nie. Niemal każdy kawałek przestrzeni jest łakomym kąskiem deweloperów. Gdzie by się nie rozejrzeć po Krakowie, tam żurawie wieżowe. Najwięcej ich na Ruczaju, gdzie rosną nowe bloki i biurowce, mimo, że już kilkanaście lat temu mówiło się, że błędem było zabudowywanie zachodniej strony Krakowa, od której najczęściej wieją wiatry.
A co do szkodliwości benzo(a)pirenu, to warto się zastanowić nad zasadnością norm ustalonych przez WHO (Światowa Organizacja Zdrowa). Średnioroczne stężenia benzo(a)pirenu w Nowym Targu przekraczają normę 15 000 % (piętnaście tysięcy procent – 18 ng vs 0,12 ng normy). Skoro te stężenia sa tak drastycznie przekroczone, to dlaczego ludzie w Nowym Targu żyją? Mało tego, żyją dłużej, niż mieszkańcy nadmorskiego Koszalina, gdzie problemu smogu w zasadzie nie ma… Czy zatem te normy mając na celu ochronę zdrowia, czy forsowanie „zielonego ładu”?
Poniżej potwierdzenie w/w danych pismem przez polskie instytucje:
Fakty jednak nie docierają do większości Krakusów, a tym co mieszkają w blokach kominki są niepotrzebne, wiec lepiej żeby ich w Krakowie nie było. Bo przecież wiadomo, że do kominka nie tylko drewno będą wrzucać, tylko też śmieci i gumaki. Tą drogą myślenia należałoby zakazać samochodów, po przecież wsiadają do nich też pijani i głupi kierowcy, którzy następnie zabijają niewinnych pieszych. Głosów o całkowitym zakazie samochodów w Krakowie jednak nie ma, bo wystarczy kontrolować i karać tych, którzy łamią prawo.
Elektrociepłownia w Łegu chwali się, że dostarcza ciepło do ok 70% odbiorców Krakowa. Są to głównie osiedla bloków, podpięte do sieci ciepłowniczej.
Ciepło systemowe z elektrociepłowni w zimie jest oczywiście super rozwiązaniem – ciepło powstaje jako skutek uboczny ze spalania węgla, który wykorzystuje się do produkcji prądu. Jest to jednak super rozwiązanie na dobre, spokojne czasy, a te się niestety skończyły. Warto przypomnieć sobie sytuacje z 20 stycznia 2004, kiedy to w wyniku pożaru w elektrociepłowni zostały wyłączone wszystkie 4 bloki energetyczne i część Krakoaw została odcięta od ogrzewania. Tu fragment artykułu prasowego z 21 stycznia 2004:
Tej zimy pojawiają się nowe, poważne ryzyka, których nie było nigdy wcześniej. Europejska polityka zielonego ładu (energetycznej samozagłady) doprowadziła do ograniczenia wydobycia węgla w Polsce. Dodatkowo COVID zachwiał łańcuchem dostaw, a wojna na Ukrainie ograniczyła produkcje węgla na Ukrainie, a do tego wszystkiego polski rząd wyszedł przed szereg z idiotycznym pomysłem nakładania embarga na węgiel z Rosji.
Już w grudniu 2021 pojawiały się informacje, że aż 23 elektrownie w Polsce miały niedobory węgla i zgłaszały brak ustawowych zapasów węgla. Wśród nich był Kraków, co widać na poniższym obrazku.
Niedobory węgla wynikały to m.in. z malejącej podaży i zwiększonej konsumpcji węgla w Polsce i Europie, wynikającej z kolei z ekstremalnie wysokich cen gazu. Przykładowo, Miasto Tarnów w swojej ciepłowni miejskiej wyłączyło piece gazowe i przerzuciło się na piece węglowe, by oszczędzić mieszkańcom drastycznych podwyżek ogrzewania.
W obecnej sytuacji pojawiają się informacje, że polskie elektrownie mają coraz poważniejsze braki węgla, które wymuszają ograniczenie pracy elektrownie. Dodatkowo, awarii uległ nowy blok węglowy w Jaworznie, ponoć z powodu stosowania złej jakości węgla.
Czy dla krakowskiej elektrociepłowni wystarczy węgla na zimę? Miejmy nadzieje, że tak. Czy jako obiekt strategiczny będzie celem prób sabotażu? Miejmy nadzieje, że nie.
Sygnały idące z Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Krakowie (MPEC) są jednak niepokojące. Władze zakładają optymistycznie, że do końca roku nie powinno zabraknąć węgla, ale potem… „możemy się spodziewać perturbacji, jeśli chodzi o dostawy odpowiedniej ilości węgla – mówił na konferencji prasowej Marian Łyko, prezes MPEC w Krakowie. „
Warto mieć jednak na uwadze fakt, ze będziemy mieli tej zimy do czynienia z dużym zwiększeniem poboru energii elektrycznej na ogrzewanie domów m.in. z pomp ciepła. Gospodarstwa domowe (prosumenci), którzy wyprodukowali fotowoltaika prąd w lecie, będą go „za darmo” odbierać w zimie m.in. do ogrzewania domu i oszczędności na gazie. Ten prąd nie jest „schowany do szufladki”, a będzie musiał być wyprodukowany w elektrociepłowni z węgla. A przy dużych mrozach, konsumpcja prądu z pompy ciepła czy grzejników elektrycznych mocno wzrasta. Czy w związku z tym znów nie dojdzie do przeciążenia, tak jak w styczniu 2004? Oczywiście można myśleć przez różowe okulary, że zima będzie lekka.., a co jak nie?
Zatrzymane pracy elektrociepłowni skutkowałoby odcięciem od ciepła zdecydowanej większości mieszkańców Krakowa, głównie tych, którzy domagali się zakazów palenia węglem i drewnem. Gdyby tak się stało, byłoby to potwierdzeniem tego, ze „karma wraca”, bo skazywanie mieszkańców mieszkających w domach na drogi gaz i zakazywanie im dogrzewania domów drewnem w kominkach, to nie tylko było nierozsądne, ale z pewnością był to grzech.
Oczywiście, znaczna cześć właścicieli domów pozostawiła sobie w zanadrzu kominek lub kopciucha na trudne czasy. Ponoć dostawcy drewna mają w tym roku sporo kursów do Krakowa – a wiec ludzie zabezpieczają się mimo wszystko by palic drewnem, jak by gazu brakło lub wbrew przepisom dogrzewać drewnem, by zaoszczędzić na rachunku. Mieszkańcy domów zawsze jakoś sobie dadzą rade, a przynajmniej mogą się przygotować. Inaczej jest w przypadku mieszkańców bloków, którzy są uzależnieni od elektrociepłowni węglowej w Łegu i nie maja żadnej alternatywy.
Dziś każdy Krakus, mający ciepło z elektrowni węglowej, powinien się zastanowić, czy postępował uczciwie, dyskryminując te mniejszość Krakowa mieszkająca w domach, która nie chciała zakazu palenia drewnem.
Nie życzę mieszkańcom krakowskich osiedli marznięcia z powodu braku węgla w elektrociepłowni lub jej awarii. Przecież wielu z nich ma niewinne małe dzieci lub ma pod opieka osoby starsze, chore. Ale nie zdziwi mnie, jeśli tak będzie, bo nie od dziś wiadomo, ze karma wraca. Naiwność, egoizm, brak solidarności czy zwykłe zachowanie typu „pies ogrodnika” (sam nie mam kominka, to niech inni też nie mają) ma często w życiu swoje negatywne konsekwencje. I tej zimy, te negatywne konsekwencje mogą dotknąć większość Krakowa.
Będąc uczciwym, powinno się naprawić błąd i znieść ten całkowity zakaz palenia w Krakowie dla peletu i drewna, które niektórzy mogą mieć tanio, albo nawet za darmo. Zniesienie zakazu węgla w domach teraz nie ma sensu, bo i tak węgla dla gospodarstw domowych brakuje.
W marcu tego roku obywatelski komitet „TAK dla palenia drewnem, STOP gazolobby” złożył do władz Małopolski obywatelski projekt uchwały, zmieniające uchwały antysmogowe dla Krakowa i Małopolski. Postulaty sa proste – dopuścić spalanie drewna i peletu w Krakowie i odroczyć o 3 lata zakaz bezklasowych kominków i pieców w Małopolsce.
Jeśli przepisy sie nie zmienią to wejda w życie zapisy tzw. uchwała antysmogowej dla Małopolski. W praktyce oznacza to, że bogaty Londyńczyk może palić drewnem w kopciuchy, a od przyszłego roku babcia z małopolskiej Stryszawy czy Budzowa ma bulić za gaz albo mieć pompę ciepła, bo jej kominek czy kuchnia kaflowa z której korzystała od wielu lat palac drewnem, będą zakazane.
Inicjatywę poparło 2,5 tysiąca osób, głównie mieszkańców powiatu krakowskiego, wielickiego i tarnowskiego.
Niestety inicjatywa jest pacyfikowana przez władze, które bezprawnie blokują jej procedowanie. Nie bez znaczenia jest tu fakt, iż władze Krakowa, by przypodobać się większości mieszkańców, stanowczo domagają się utrzymania tego głupiego, złego zakazu…
Jeśli po przeczytaniu tego artykułu uważasz, że zakaz palenia drewnem w Krakowie jest nie fair i chciałbyś coś z tym zrobić, możesz zadzwonić do kancelarii Sejmiku Województwa Małopolskiego lub napisać mejla z kulturalną prośbą, o procedowanie obywatelskiej inicjatywy „TAK dla drewna, STOP gazolobby”, której władze województwa nie chcą poddać pod dyskusje i głosowanie, mimo spełnienia wszelkich warunków formalno-prawnych.
